Το Όφελος και η Ευτυχία Ευρίσκονται στη Λατρεία
Στο Όνομα του Θεού, του Ελεήμονος, του Οικτίρμονος
Ω σεις άνθρωποι, να λατρεύετε...[1]
Σαν θες να καταλάβεις πόσο μεγάλο κέρδος και ευτυχία βρίσκονται στη λατρεία, και πόσο μεγάλη απώλεια και καταστροφή βρίσκονται στην ακολασία και την ασωτεία άκουσε προσεκτικά και δώσε σημασία στην ακόλουθη ιστορία η οποία είναι με τη μορφή μιας παρομοίωσης:
Μια φορά, δύο στρατιώτες πήραν διαταγές να κατευθυνθούν σε μια μακρινή πόλη. Ξεκίνησαν και ταξίδεψαν μαζί εώς ότου ο δρόμος διχάλωσε. Στο διχάλι επάνω ήταν ένας άνθρωπος που τους είπε, «Ο δρόμος στα δεξιά δεν προκαλεί καμιά απολύτως απώλεια, και εννέα στους δέκα εκείνων που τον ακολουθούν λαμβάνουν μεγάλο κέρδος και δοκιμάζουν μεγάλη ηρεμία. Ενώ ο δρόμος στα αριστερά δεν παρέχει πλεονεκτήματα, και εννέα στους δέκα των περιηγητών του έχουν απώλεια. Είναι όμως οι ίδιοι όσον αφορά την απόσταση. Υπάρχει μόνο μια διαφορά: εκείνοι που παίρνουν τον αριστερό δρόμο, ο οποίος δεν έχει νόμους και κανένα στην εξουσία, ταξιδεύουν χωρίς αποσκευές και όπλα. Αισθάνονται ένα φαινομενικό ξαλάφρωμα και μια απατηλή ηρεμία. Ενώ αυτοί που ταξιδεύουν στο δεξί δρόμο, ο οποίος βρίσκεται υπό στρατιωτική τάξη, είναι υποχρεωμένοι να κουβαλούν ένα γυλιό γεμάτο από τρόφιμα του σιτηρέσιου, πάνω-κάτω στα τέσσερα κιλά βάρος, και ένα θαυμάσιο στρατιωτικό τυφέκιο, δύο περίπου κιλών, το οποίο θα υπερισχύσει και θα κατατροπώσει κάθε εχθρό...».
Όταν οι δύο στρατιώτες άκουσαν προσεκτικά σε όσα είχε να πει ο διδακτικός αυτός άνθρωπος, εκείνος που ήταν τυχερός πήρε το δρόμο προς τα δεξιά. Φόρτωσε το βάρος των δέκα κιλών πάνω στην πλάτη του, η ψυχή του όμως και το πνεύμα του ελευθερώθηκαν από χιλιάδες κιλά φόβου και από το να αισθάνεται υποχρεωμένος στους άλλους. Όσο για τον άλλο, άτυχο στρατιώτη, εγκατέλειψε το στρατό. Δε θέλησε να συμμορφωθεί στην τάξη (του στρατού), και έφυγε προς τα αριστερά. Απαλλάχθηκε από το να κουβαλά ένα φορτίο δέκα κιλών, η συνείδησή του όμως συμπιεζόταν από χιλιάδες κιλά οφειλής, και το πνεύμα του συνθλιβόταν από αναρίθμητους φόβους. Προχωρούσε στο δρόμο του όχι μόνο ζητιανεύοντας από τον καθένα αλλά και τρέμοντας μπροστά σε κάθε πράγμα και κάθε συμβάν, μέχρι που έφθασε στον προορισμό του. Και εκεί τιμωρήθηκε ως αντάρτης και λιποτάκτης.
Όσο για το στρατιώτη που αγαπούσε την τάξη του στρατού, που είχε προφυλάξει το γυλιό και το ντουφέκι του, και ο οποίος είχε πάρει το δεξί δρόμο, είχε πάει το δρόμο του χωρίς να είναι υποχρεωμένος σε κανένα, χωρίς να φοβάται κανένα, και με μια καρδιά και μια συνείδηση ελαφριά μέχρι που έφθασε στην πόλη που αναζητούσε. Εκεί παρέλαβε μια ανταμοιβή αντάξια ενός έντιμου στρατιώτου ο οποίος είχε εκτελέσει το καθήκον του πιστά.
Ω ψυχή μου επαναστάτρια, γνώριζε ότι ένας από τους δύο αυτούς στρατιώτες αντιπροσωπεύει εκείνους που υποτάσσονται στο Θείο Νόμο, ενώ ο άλλος τους στασιαστές και αυτούς που ακολουθούν τις δικές τους επιθυμίες. Ο δρόμος είναι ο δρόμος της ζωής, ο οποίος προέρχεται από το Νοερό Κόσμο, περνά μέσα από το μνήμα, και συνεχίζει στη μέλλουσα ζωή. Όσο για το γυλιό και το ντουφέκι, είναι η λατρεία και ο φόβος του Θεού. Υπάρχει ένα φαινομενικό βάρος στη λατρεία, υπάρχει όμως μια ηρεμία και ένα ξαλάφρωμα στη σημασία της, ανώτερο πάσης περιγραφής. Διότι στις προκαθορισμένες προσευχές ο πιστός διακηρύττει, «Ομολογώ ότι δεν υπάρχει θεός παρά μόνον ο Θεός». Δηλαδή, ανακαλύπτει τη θύρα του θησαυροφυλακίου του ελέους στο κάθε τι διότι πιστεύει και λέει, «Δεν υπάρχει Δημιουργός και Τροφοδότης άλλος από Αυτόν. Η βλάβη και η ωφέλεια είναι στο χέρι του. Είναι και Πάνσοφος· δεν πράττει τίποτα μάταια, και είναι Πανοικτίρμονας· η δωρεά και το έλεός Του είναι άφθονα». Και κρούει τη θύρα με την παράκλησή του. Επιπλέον, αντιλαμβάνεται ότι το κάθε τι είναι καθυποταγμένο στην εντολή του δικού του Συντηρητού, κι έτσι καταφεύγει σε Αυτόν. Εναποθέτει τις ελπίδες του σε Αυτόν και στηρίζεται επάνω Του, και είναι οχυρωμένος ενάντια σε κάθε καταστροφή· η πίστη του τού παρέχει πλήρη εμπιστοσύνη.
Πράγματι, όπως με κάθε αληθινή αρετή, η πηγή του θάρρους είναι η πίστη στο Θεό, και η λατρεία. Και όσο για την κάθε ανομία, η πηγή της δειλίας είναι η πλάνη.
Στην πραγματικότητα, για έναν πιστό με πραγματικά φωτισμένη καρδιά, είναι δυνατό πως και αν ακόμη η σφαίρα της γης γινόταν βόμβα και έσκαγε, δε θα τον φόβιζε. Θα την παρακολουθούσε με ευχάριστο θαυμασμό ως ένα φαινόμενο της δύναμης του Ενός Αιωνίως Επιζητούμενου Θεού. Μα όταν ένας διάσημος διεφθαρμένος φιλόσοφος με ένα ούτω καλούμενο φωτισμένο μυαλό αλλά χωρίς (φωτισμένη) καρδιά είδε έναν κομήτη στον ουρανό, έτρεμε σύγκορμος, και αναφώνησε αγωνιωδώς: «Μήπως κτυπήσει τη γη ο κομήτης αυτός;» (Σε μια περίσταση, η Αμερική έτρεμε από φόβο σε ένα τέτοιο κομήτη, και πολλοί άνθρωποι εγκατέλειπαν τα σπίτια τους στη μέση της νύκτας).
Ναι, παρόλο που ο άνθρωπος έχει ανάγκη αναρίθμητων πραγμάτων, το κεφάλαιο (που έχει στην κατοχή του) λες και είναι μηδέν, και παρόλο που υφίσταται ατέλειωτες συμφορές, και (αυτή) η δύναμή του λες και είναι μηδέν. Απλά, το κεφάλαιο και η δύναμή του φθάνουν μόνο μέχρι του σημείου που μπορεί να φθάσει το χέρι του. Παρόλα αυτά, οι ελπίδες, οι επιθυμίες, οι θλίψεις και τα βάσανά του φθάνουν μέχρι εκεί που το μάτι και η φαντασία του μπορούν να απλώσουν. Όποιος δεν είναι εξ’ ολοκλήρου τυφλός μπορεί τότε να δει και να καταλάβει το πόσο μεγάλο κέρδος, ευτυχία και δωρεά για το ανθρώπινο πνεύμα, το οποίο είναι τόσο ανίκανο και αδύναμο και ενδεές και ελλιπές, είναι η λατρεία, η επιβεβαίωση της ενότητος του Θεού, και η εμπιστοσύνη στο Θεό και η υποταγή σε Αυτόν.
Είναι προφανές ότι μια οδός ασφαλής είναι προτιμότερη από μια οδό βλαβερή, ακόμη και αν η πιθανότητα της ασφάλειάς της είναι μόνο μία στις δέκα. Αλλά στο δρόμο της λατρείας, η οποία είναι το θέμα μας εδώ, υπάρχει μια πιθανότητα εννέα στα δέκα να οδηγήσει στο θησαυροφυλάκιο της αιώνιας ευτυχίας, καθώς και (το γεγονός) ότι είναι ασφαλής. Μολονότι αποδεικνύεται από τη μαρτυρία – η οποία υφίσταται σε βαθμό γενικής ομοφωνίας – αναρίθμητων ειδικών και μαρτύρων ότι, εκτός του ότι είναι ανώφελη, ακόμη και οι έκλυτοι το ομολογούν αυτό, η οδός της ακολασίας και της ασωτείας καταλήγει σε αιώνια αθλιότητα. Σύμφωνα με τις αναφορές αυτών που έχουν αποκαλύψει τα μυστήρια της δημιουργίας το γεγονός αυτό είναι απολύτως βέβαιο.
Εν συντομεία: Ομοίως με εκείνη της μετά θάνατον ζωής, και η ευτυχία στον κόσμο αυτό βρίσκεται στη λατρεία και στο να είναι (κανείς) στρατιώτης για τον Παντοκράτορα Θεό. Στην περίπτωση όπου, πρέπει διαρκώς να λέμε: «Δόξα στο Θεό για την προς αυτόν υπακοή και προκοπή», και θα πρέπει να Τον ευχαριστούμε που είμαστε Μουσουλμάνοι...* * *
Μπεντιουζαμάν Σαΐντ Νούρσι
(Μεταφρασμένο στην Ελληνική από την Αγγλική από τον κύριο Κώστα Τροκκούδη)
