ΠΟΙΟΣ ΗΤΑΝ Ο ΜΠΕΝΤΙΟΥΖΖΑΜΑΝ ΣΑΪΝΤ ΝΟΥΡΣΙ.
(ΘΑΥΜΑ ΤΟΥ ΑΙΩΝΟΣ)
BEDİÜZZAMAN SAİD NURSİ
Ο Μπεντιουζζαμάν Σαΐντ Νουρσί το 1952
ΚΑΠΟΙΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΣΤΗΝ ΖΩΗ ΤΟΥ ΜΠΕΝΤΙΟΥΖΖΑΜΑΝ ΣΑΪΝΤ ΝΟΥΡΣΙ
1877 Γεννήθηκε στο χωριό Νούρς της επαρχίας Χίζαν του νομού Μπίτλις στην ανατολική Τουρκία. Υπάρχουν και διαφορετικές αναφορές σχετικά με την χρονολογία γέννησης όπως 1873, 1876 και 1878.
1888 Ολοκληρώνει την καθορισμένη σειρά μαθημάτων εκπαίδευσης στο Μετρέσα (θρησκευτική σχολή) σε τρεις μήνες που κανονικά ολοκληρώνετε σε δεκαπέντε χρόνια.
1894 Πηγαίνει στην πόλη Βαν – Van και μελετά της θετικές επιστήμες όπως Γεωγραφία, Μαθηματικά, Γεωλογία, Φυσική, Αστρολογία και Χημεία σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα σε επίπεδο να διαλέγεται δημόσια με τους καθηγητές αυτών των κλάδων. Τότε του απονέμεται ο τίτλος Μπεντιουζζαμάν που σημαίνει Θαύμα Του Αιώνος.
1907 Πηγαίνει στην Κωνσταντινούπολη – İstanbul να παρουσιάσει τα σχέδια του περί Παιδιάς στον Σουλτάνο.
1908 Κάνει μια ισχυρή ομιλία στην Πλατεία Ελευθερίας στην Θεσσαλονίκη περί την ουσία της Ελευθερίας και ο τρόπος που παρεξηγείται.
1909 Δικάζετε στο στρατοδικείο με την αφορμή των γεγονότων της 31 Μαρτίου στην Κωνσταντινούπολη – İstanbul και αθωώνετε.
1911 Κάνει ένα πανίσχυρο κήρυγμα στο τέμενος των Ομεϊάδων (Cami-i Emevi) στην Δαμασκό. Αυτό το κήρυγμα θα εκδοθεί ως Hutbe-i Şamiye (Το κήρυγμα στην Δαμασκό) και στα βιβλία του Münazarat και Muhakemat.
1915 Πηγαίνει στο Βόριο Ανατολικό Μέτωπο με τους μαθητές του και συντάσσει το İşaratü’l İ-caz καθώς πολεμούσε.
1916 Πέφτει αιχμάλωτος στα Ρωσικά στρατεύματα και μεταφέρεται στην πόλη Κοστρόμα.
1918 Δραπετεύει μετά από δυόμιση χρόνια από τις φυλακές της Κοστρόμα και φτάνει στην Κωνσταντινούπολη – İstanbul και εντάσσεται ως μέλος του Νταρούλ Χικμετ-ίλ Ισλαμίγιε (Daru’l- Hikmetil-Islamiye).
1919 Ξεκινά την συγγραφή του Mesnevi-i Nuriye το οποίο ολοκληρώνετε το 1923.
1920 Εκδίδει το Hutuvat-ı Sitte με αφορμή την κατοχή των Άγγλων στην Κωνσταντινούπολη – İstanbul. Οι Άγγλοι διατάζουν την εκτέλεση του όμως δεν καταφέρνουν να τον συλλάβουν.
1922 Προσκλήθηκε στην Άγκυρα από τους νέους αρχηγούς του νέου καθεστώς, όπου δημοσίευσε διάφορα έργα με σκοπό την καταπολέμηση τις αμελείς που υπήρχαν στην εκτέλεση των θρησκευτικών τους καθηκόντων.
1923 Επέστρεψε στην πόλη Βαν – Van όπου ξεκίνησε να δεινή μαθήματα στο όρος Έρεκ.
1926 Με αφορμή μιας εξέγερσης στα ανατολικά στην οποία ο Μπεντιουζζαμάν δε μετείχε, εστάλη σε εξορία στον νομό Μπούρντουρ και απ’ εκεί στο χωριό Μπάρλα όπου ξεκίνησε την συγγραφή του Ρισαλέ-ι Νούρ. Εκεί ολοκλήρωσε τους τόμους Sözler (Οι Λόγοι), Mektubat (Οι Επιστολές), και ένα μεγάλο μέρος του Lem’alar (Η Συλλογή των Αναλαμπών).
1934 Μεταφέρθηκε από το χωριό Μπάρλα στην πόλη Ισπάρτα.
1935 Δικάστηκε με αφορμή κάποια από τα έργα του και φυλακίστηκε 11 μήνες μαζί με 120 μαθητές του στις φυλακές του Εσκίσεχιρ.
1936 Εξορίστηκε στην πόλη Καστάμονου όπου έμμηνε εφτά χρόνια και όπου συνέχισε την συγγραφή του Ρισαλέ-ι Νούρ.
1943 Συλλαμβάνετε μαζί με 126 μαθητές του και μεταφέρετε στης φυλακές της πόλης Ντενίζλι οπού μένει εννέα μήνες και αθωώνετε.
1944 Εξορίστηκε στην πόλη Εμίρταγ.
1948 Ξανασυλλαμβάνετε με τις ίδιες δικαιολογίες με 56 μαθητές του και μεταφέρετε στης φυλακές της πόλης Άφιον. Ζει την πιο δύσκολη περίοδο τις ζωής του στις φυλακές για 20 μήνες όπου τελικά αθωώνετε ξανά και εξορίζετε ξανά στην πόλη Εμίρταγ.
1952 Πηγαίνει στην Κωνσταντινούπολη – İstanbul για να δικαστή για το βιβλίο του Gençlik Rehberi Οδηγός των Νέων όπου αθωώνετε άλλη μια φορά.
1953 Επέστρεψε στην πόλη Εμίρταγ οπού ζει τα επόμενα του χρόνια κάνοντας διάφορες επισκέψεις στους μαθητές του σε διάφορες πόλεις.
1960 Αναχωρεί προς την αιωνιότητα στης 23 Μαρτίου Εικοστή Πέμπτη νύχτα του Αραβικού μήνα Ραμαζάν στην ανατολική πόλη Ούρφα αφήνοντας ως κληρονομιά την Συλλογή του Ρισαλέ-ι Νούρ στις επόμενες γενιές η οποία ανθίζει και δίνει παγκόσμιους καρπούς αγάπης, ειλικρίνειας, πίστης, αλληλεγγύης, αδελφοσύνης, και πραγματικής ανθρωπιάς.
Ποιος ήταν ο Μπεντιουζζαμάν (Θαύμα Του Αιώνος)
Σαΐντ Νουρσί
Ο Μπεντιουζζαμάν Σαΐντ Νούρσι γεννήθηκε το 1877 στην ανατολική Τουρκία και πέθανε το 1960 στην Ούρφα σε ηλικία ογδόντα-τριών ετών μετά από ένα βίο υποδειγματικών αγώνων και αυτοθυσίας στο βωμό του Ισλάμ. Ήταν λόγιος υψίστου κοινωνικού κύρους, έχοντας μελετήσει όχι μόνο όλες τις παραδοσιακές θρησκευτικές επιστήμες αλλά και τη σύγχρονη επιστήμη και είχε κερδίσει την ονομασία Μπεντιουζζαμάν, “Θαύμα του Αιώνος”, στη νεότητα του ως αποτέλεσμα της εξέχουσας του δεινότητας και παιδείας. Οι αναγνώστες μπορούν να ανατρέξουν στη βιογραφία του για λεπτομέρειες του μακροσκελούς και υποδειγματικού του βίου, ο οποίος κάλυψε τις τελευταίες δεκαετίες του Χαλιφάτου και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, την κατάρρευση και διαμελισμό της μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά την ίδρυση της το 1923, τα πρώτα τριάντα-επτά χρόνια της δημοκρατίας, εκ των οποίων τα έτη μέχρι το 1950 είναι ξακουστά για τις καταπιεστικές αντί-Ισλαμικές και αντί-θρησκευτικές κυβερνητικές τακτικές.
Ο Μπεντιουζζαμάν επέδειξε μια σπάνια ευστροφία πνεύματος και ικανότητα για μάθηση από νεαρή ηλικία, ολοκληρώνοντας την καθορισμένη σειρά μαθημάτων εκπαίδευσης στο Μετρέσα (θρησκευτική σχολή) στη νεαρή ηλικία των δεκατεσσάρων, όταν πήρε το δίπλωμα του. Μέχρι τα χρόνια που ακολούθησαν τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, οι αγώνες του Μπεντιουζζαμάν για τον Ιερό σκοπό του Ισλάμ είχαν ρόλο ενεργό και στην κρατική επικράτεια. Είχε διδάξει πολλούς μαθητές και είχε εμπλακεί σε δημόσιο διάλογο και συζητήσεις με κορυφαίους επιστήμονες από ολόκληρο τον Ισλαμικό κόσμο. Έγινε διάσημος τόσο για τη μεγαλοφυή του μνήμη όσο και για την αήττητη επίδοση του να διαλέγεται δημόσια με άλλους θρησκευτικούς λόγιους. Άλλο ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα που ο Μπεντιουζζαμάν επέδειξε από νεαρής ηλικίας ήταν μια ενστικτώδης δυσαρέσκεια με το υπάρχον σύστημα εκπαίδευσης, το οποίο όταν μεγάλωσε διατύπωσε με τη μορφή περιεκτικών προτάσεων για τη μεταρρύθμιση του. Ωστόσο, τα χρόνια που είδαν τη μετάβαση από την αυτοκρατορία στην δημοκρατία, είδαν επίσης και τη μετάβαση από τον “Παλαιό Σαΐντ” στο “Νέο Σαΐντ”. Ο “Νέος Σαΐντ” είχε ως χαρακτηριστικό του γνώρισμα την απόσυρση από το δημόσιο βίο και τη συγκέντρωση στη μελέτη, την προσευχή και τη σκέψη, μια που το ζητούμενο τώρα ήταν ένας αγώνας διαφορετικού είδους.
Επιπρόσθετα, μέχρι εκείνη την εποχή είχε επιδιώξει να προάγει τα συμφέροντα του Ισλάμ εμπλεκόμενος ενεργά στη δημόσια ζωή. Η ουσία αυτών των προτάσεων ήταν η επαφή και η συνδιδασκαλία των παραδοσιακών θρησκευτικών επιστημών και των σύγχρονων επιστημών, σε συνδυασμό με την ίδρυση ενός πανεπιστημίου στις Ανατολικές Επαρχίες της Αυτοκρατορίας, τη Μετρεσετούζ-Ζεχρά (Medresetu’z-Zehra), όπου αυτή και οι άλλες προτάσεις θα εκτίθεντο σε εφαρμογή. Το 1907 οι απόπειρες του στον τομέα αυτό τον έφεραν στην Πόλη και σε ακρόαση ενώπιον του Σουλτάνου Αμπτουλχαμίντ. Μολονότι μεταγενέστερα παραχωρήθηκαν δύο φορές χρήματα για την ανέγερση του πανεπιστημίου του, και τα θεμέλια του τέθηκαν το 1913, δεν ολοκληρώθηκε ποτέ εξαιτίας του πολέμου και της αντιξοότητας των καιρών.
Σε αντίθεση προς την επικρατούσα συνήθεια των θρησκευτικών λογίων εκείνης της εποχής, ο ίδιος ο Μπεντιουζζαμάν μελέτησε και έμαθε άριστα σχεδόν όλες τις φυσικές και μαθηματικές επιστήμες, και αργότερα μελέτησε φιλοσοφία, διότι πίστευε πως μόνο με αυτόν τον τρόπο θα μπορούσε η Ισλαμική Θεολογία (Kelam) να ανανεωθεί και να απαντήσει επιτυχώς στις επιθέσεις που δέχονταν τότε το Ιερό Κουρ’άν και το Ισλάμ.
Με την πάροδο του χρόνου, οι φυσικές επιστήμες είχαν αποκοπεί από την εκπαίδευση του Μετρέσα, γεγονός που είχε συμβάλει άμεσα στην Οθωμανική παρακμή σε σχέση με τις προόδους της Δύσης. Τώρα, κατά το 19ο και αρχές του 20ου αιώνα, η Ευρώπη είχε αποκτήσει υπεροχή επάνω στον Ισλαμικό κόσμο, και στις προσπάθειες να επεκτείνει την κυριαρχία της, επιτίθετο στο Ιερό Κουρ’άν και το Ισλάμ στο όνομα της επιστήμης και της προόδου κατά κύριο λόγο, ψευδώς ισχυριζόμενη ότι ήταν ασύμβατα. Αλλά και μέσα στην Αυτοκρατορία υπήρχε μια μικρή μειονότητα η οποία ευνοούσε την υιοθέτηση της Δυτικής φιλοσοφίας και πολιτισμού. Έτσι, όλες οι απόπειρες τον Μπεντιουζζαμάν ήταν να αποδείξει και να φανερώσει την απάτη των κατηγοριών αυτών, και ότι κάθε άλλο από το να είναι ασύμβατο με την επιστήμη και την πρόοδο, το Ιερό Κουρ’άν ήταν η πηγή της πραγματικής προόδου και πολιτισμού, και επιπρόσθετα, μια που έτσι είχαν τα πράγματα, το Ισλάμ θα κυριαρχούσε του μέλλοντος, παρά τη σχετική του παρακμή και οπισθοχώρηση εκείνο τον καιρό.
Τα χρόνια μέχρι το τέλος του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου ήταν οι τελευταίες δεκαετίες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και ήταν, κατά τα λεγόμενα του Μπεντιουζζαμάν, η περίοδος του «Παλαιού Σαΐντ».
Η ήττα των Οθωμανών είδε το τέλος της Αυτοκρατορίας και το διαμελισμό της, και την κατάληψη της Πόλης και περιοχών της Τουρκίας από ξένες δυνάμεις. Τα πικρά αυτά χρόνια είδαν ακόμη τη μεταμόρφωση του Παλαιού Σαΐντ στο Νέο Σαΐντ, τη δεύτερη κύρια περίοδο της ζωής του Μπεντιουζζαμάν. Παρά την επιδοκιμασία που έλαβε και τις υπηρεσίες που εκτέλεσε ως μέλος του Νταρούλ Χικμετ-ίλ Ισλαμίγιε (Daru’l- Hikmetil-Islamiye), ένα καλά κατηρτισμένο σώμα συνδεδεμένο με το Γραφείο κρατικής υπηρεσίας του ‘Σεϊχούλ’ Ισλάμ (Shaykhu’l Islam’s Office), και παρά το ότι αγωνίστηκε κατά των Βρετανών, ο Μπεντιουζζαμάν πέρασε μια έντονη νοητική και πνευματική αλλαγή κατά τη διάρκεια της οποίας γύρισε την πλάτη του στον κόσμο. Αντιλαμβανόμενος την ανεπάρκεια της «ανθρώπινης» επιστήμης και φιλοσοφίας που είχε μελετήσει έτσι ώστε να φθάσει την αλήθεια, δέχθηκε το αποκεκαλυμμένο Κουρ’άν ως το «μόνο οδηγό». Σε αναγνώριση των υπηρεσιών του στον Αγώνα της Ανεξαρτησίας, ο Μπεντιουζζαμάν προσκλήθηκε στην Άγκυρα από τους νέους αρχηγούς, αλλά φθάνοντας εκεί, ανακάλυψε ότι την ίδια ώρα του θριάμβου των Τούρκων και του Ισλάμ, οι αθεϊστικές ιδέες πολλαπλασιάζονταν ανάμεσα στους βουλευτές και τους αξιωματούχους, και πολλοί ήταν αμελείς στην εκτέλεση των θρησκευτικών τους καθηκόντων. Δημοσίευσε διάφορα έργα τα οποία καταπολέμησαν επιτυχώς την κατάσταση αυτή.
Παραμένοντας κάπου οκτώ μήνες στην Άγκυρα, ο Μπεντιουζζαμάν αντιλήφθηκε το δρόμο που θα έπαιρναν οι νέοι ηγέτες, και ότι από τη μια πλευρά δε θα μπορούσε να εργαστεί στο πλευρό τους και από την άλλη ότι δεν έπρεπε να αντιμετωπιστούν διά ροπάλου στον τομέα της πολιτικής. Και έτσι, όταν του προσέφεραν διάφορες θέσεις και ωφελήματα από τους νέους αρχηγούς, τα απέρριψε και άφησε την Άγκυρα για το Βαν, όπου αποτραβήχτηκε σε μια ζωή λατρείας και περισυλλογής. Αποζητούσε τον καλύτερο τρόπο για να προχωρήσει προς τα μπρος.
Μέσα σε λίγο χρόνο, οι φόβοι του Μπεντιουζζαμάν για το νέο καθεστώς άρχισαν να υλοποιούνται: τα πρώτα βήματα είχαν γίνει προς την εκκοσμίκευση και την εξασθένιση της ισχύος του Ισλάμ μέσα στο κράτος και ακόμη την εκρίζωση του από τον Τουρκικό τρόπο ζωής. Μολονότι δεν είχε αναμειχθεί, και ενώ στην πραγματικότητα είχε συμβουλέψει σε έντονο ύφος τους ηγέτες της να εγκαταλείψουν την εξέγερση ενάντια στην κυβέρνηση, καθόλη τη διάρκεια των γεγονότων στην ανατολική Τουρκία του 1925, ο Μπεντιουζαμάν στάλθηκε σε εξορία στη δυτική Ανατόλια. Κατόπιν αυτού, για τα επόμενα είκοσι πέντε χρόνια, και σε μικρότερο βαθμό για τα τελευταία δέκα χρόνια της ζωής του, δεν υπέφερε άλλο τίποτα εκτός από εξορία, φυλάκιση, ταλαιπωρία και διωγμό από τις αρχές. Εστάλη στη Μπάρλα, ένα μικρό χωριουδάκι στα βουνά της επαρχίας Ισπάρτα. Αλλά αυτά τα χρόνια της εξορίας και απομόνωσης είδαν τη συγγραφή του Ρισαλέ-ι Νουρ, της «Επιστολή του Φωτός» και της διασποράς του από τη μια άκρη της Τουρκίας στην άλλη. Επικαλούμενοι την ίδια τη μαρτυρία του Μπεντιουζαμάν: “Τώρα αντιλαμβάνομαι ξεκάθαρα ότι το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μου έχει καθοδηγηθεί με τέτοιο τρόπο, πέρα από την ίδια μου τη θέληση, ικανότητα, αντίληψη και πρόγνωση, ώστε να μπορέσει να πραγματοποιηθεί η συγγραφή των πραγματειών αυτών για να υπηρετήσουν τον ιερό σκοπό του Κουρ’ άν. Λες και όλη μου η ζωή ως λόγιος έχει αναλωθεί σε προπαρασκευαστικά στάδια των συγγραμμάτων αυτών, τα οποία καταδεικνύουν τη θαυματουργικότητα του Ιερού Κουρ’ άν.”
Παρόλα αυτά η προσπάθεια να τον απομονώσουν πλήρως και να το φιμώσουν είχε το αντίθετο αποτέλεσμα, διότι ο Μπεντιουζζαμάν ήταν και προετοιμασμένος και μοναδικά κατηρτισμένος να αντιμετωπίσει την καινούργια πρόκληση. Τα χρόνια αυτά το Ρισαλέ-ι Νουρ, απλώθηκε αθόρυβα και ρίζωσε καταπολεμώντας με τον πλέον εποικοδομητικό τρόπο την προσπάθεια να ξεριζώσουν το Ισλάμ, καθώς και την απιστία και την υλική φιλοσοφία που ήλπιζαν να ενσταλάξουν στο Μουσουλμανικό λαό της Τουρκίας.
Η σπουδαιότητα του Ρισαλέ-ι Νουρ δεν πρέπει να υποτιμηθεί, μια που με τη βοήθεια του ο Μπεντιουζαμάν έπαιξε σημαντικό ρόλο στη διατήρηση και αναζωπύρωση της Ισλαμικής πίστης στην Τουρκία στις σκοτεινότερες μέρες της ιστορίας της. Και πράγματι ο ρόλος του έχει συνεχίσει να αυξάνει σε σημασία μέχρι τις μέρες μας. Αλλά επιπρόσθετα με τα πιο πάνω, το Ρισαλέ-ι Νουρ είναι προσαρμοσμένο με τρόπο μοναδικό για να απευθύνει το λόγο όχι μόνο σε όλους τους Μουσουλμάνους αλλά στην πραγματικότητα σε όλη την ανθρωπότητα για διάφορους λόγους. Κατά πρώτο λόγο είναι γραμμένο σύμφωνα με τον τρόπο σκέψης του σύγχρονου ανθρώπου, ένα τρόπο σκέψης που, είτε είναι Μουσουλμανικός είτε όχι, έχει διαποτιστεί σε βάθος από την υλιστική φιλοσοφία: απαντά με σαφήνεια όλα τα ερωτήματα, τις αμφιβολίες και τη σύγχυση που αυτή προκαλεί. Απαντά ακόμη σε όλα τα “γιατί” που χαρακτηρίζουν το ερευνητικό πνεύμα του σύγχρονου ανθρώπου.
Επίσης, μας εξηγεί τα βαθυστόχαστα ζητήματα της πίστης, τα οποία στο παρελθόν μόνο οι προχωρημένοι λόγιοι μελετούσαν λεπτομερώς, με τέτοιο τρόπο ώστε όλοι, ακόμη και εκείνοι για τους οποίους το θέμα είναι καινούργιο, να μπορούν να καταλαβαίνουν και να παίρνουν κάτι χωρίς αυτό να τους προξενεί δυσκολίες ή βλάβη.
Ένας πρόσθετος λόγος είναι ότι εξηγώντας την πραγματική φύση και το σκοπό του ανθρώπου και του σύμπαντος, το Ρισαλέ-ι Νουρ μας φανερώνει ότι η αληθινή ευτυχία μπορεί να εξευρεθεί μόνο στην πίστη και τη γνώση του Αλλάχ, τόσο σε αυτόν τον κόσμο όσο και στη μετά θάνατο ζωή. Και τονίζει ακόμη το θλιβερό πόνο και τη δυστυχία που προκαλεί η απιστία προς τον Αλλάχ, στο πνεύμα και στη συνείδηση του ανθρώπου, τα οποία σε γενικές γραμμές οι πλανεμένοι αποπειρώνται να ξεχάσουν δια μέσου της περιφρόνησης και μιας διάθεσης φυγής από την πραγματικότητα, έτσι ώστε ο οποιοσδήποτε έχει μυαλό να μπορεί να βρίσκει καταφύγιο στην πίστη.
