Το Δοκίμιο περί Εξοικονόμησης
[Σχετικά με την εξοικονόμηση και ολιγάρκεια την σπατάλη και διασκόρπιση.]
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
كُلُوا وَ اشْرَبُوا وَ لاَ تُسْرِفُوا
Μπισμιλλάχιρραχμάνιρραχίμ
Στο Όνομα του Αλλάχ, του Ραχμάν1 του Ραχίμ2.
“Τρώτε και πίνετε, αλλά μην σπαταλάτε…”[i]
Αυτό το εδάφιο μας δίνει ένα πολύ σημαντικό μάθημα σοφίας και βαθύνοιας με την ρητή εντολή για εξοικονόμηση και την οριστική απαγόρευση της σπατάλης. Σ` αυτό το θέμα υπάρχουν επτά ευφυολογήματα.
ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΕΥΦΥΟΛΟΓΗΜΑ
Ο Αλλάχ, Ο Δημιουργός και κάτοχος απεριόριστης Στοργής, Ελέους και Ευσπλαχνίας, (Χαλίκ-ι Ραχίμ), αυτό που ζητά από τους ανθρώπους, έναντι των αγαθών που προσφέρει, είναι η ευχαριστία. Ενώ η σπατάλη είναι αντίθετη στην ευχαριστία, επίσης είναι και μια επιζήμια περιφρόνηση προς το αγαθό. Ενώ η εξοικονόμηση είναι ένας επικερδής σεβασμός προς το αγαθό.
Ναι η εξοικονόμηση είναι και μια πνευματική ευχαριστία και σεβασμός στα αγαθά Του Φιλεύσπλαχνου, Του Φιλόστοργου και οπωσδήποτε είναι και αιτία αφθονίας και ευμάρειας. Ακόμη είναι αιτία υγείας του σώματος, σαν μια δίαιτα. Είναι επίσης η αιτία της τιμής που θα απαλλάξει τον άνθρωπο από την ταπείνωση της πνευματικής ζητιανιάς και επίσης είναι η αιτία που τον κάνει να αισθανθεί τη γεύση που βρίσκεται μέσα στο αγαθό και αφορμή για να γευθεί τη νοστιμιά στα αγαθά αυτά που εμφανισιακά φαίνονται άνοστα. Ενώ η σπατάλη επειδή είναι αντίθετη στις προαναφερθείσες βαθύνοιες, έχει σοβαρά αποτελέσματα.
ΔΕΥΤΕΡΟ ΕΥΦΥΟΛΟΓΗΜΑ
Ο Πλάστης, και Κατεξοχήν Σοφός Αλλάχ που δημιουργεί τα πάντα με σοφία, με νόημα και ωφέλεια και έτσι όπως πρέπει και του οποίου τα έργα δεν μπορούν να μιμηθούν (Φατίρ-ι Χακίμ), -έχει δημιουργήσει το ανθρώπινο σώμα σαν ένα τέλειο παλάτι και τακτοποιημένο σαν μια πολιτεία. Η αίσθηση γεύσης στο στόμα είναι σαν ένας θυρωρός, τα νεύρα και οι φλέβες σαν τηλέφωνο και καλώδια τηλεγράφου. Η αίσθηση γεύσης μαζί με το στομάχι το οποίο είναι το κέντρο του σώματος αποτελούν το μέσο επικοινωνίας, ώστε, η ουσία που έρχεται στο στόμα να προαναγγέλλεται με τις φλέβες. Αν το σώμα και το στομάχι δεν το χρειάζεται τότε η αίσθηση γεύσης (ο θυρωρός) λέει “Απαγορεύεται!” και το πετάει έξω. Και κάπου κάπου όταν δηλαδή δεν είναι προς το όφελος του σώματος, συνάμα είναι και βλαβερό και πικρό τότε το πετάει αμέσως έξω και το φτύνει.
Αφού η αίσθηση γεύσης στο στόμα είναι σαν ένας θυρωρός και το στομάχι, όσον αφορά τη διοίκηση του σώματος είναι σαν ένας άρχοντας και εξουσιαστής. Τότε το δώρο που έρχεται στο παλάτι ή στη πολιτεία και προσφέρεται στον άρχοντα, αν έχει εκατό βαθμούς αξία, το αποδεχόμενο φιλοδώρημα του θυρωρού πρέπει να έχει μόνο πέντε βαθμούς αξία, δεν πρέπει να είναι παραπάνω. Ώστε ο θυρωρός να μην υπερηφανευθεί να μην παραπλανηθεί και ξεχάσει το καθήκον του και βάλει τους επαναστάτες που δίνουν περισσότερα φιλοδωρήματα μέσα στο παλάτι.
Ιδού λοιπόν, στηριζόμενοι σ` αυτό το μυστήριο, τώρα ας υποθέσουμε ότι υπάρχουν δύο μπουκιές. Αν η μία μπουκιά με θρεπτικές ουσίες όπως τυρί και αυγά κοστίζει πολύ λίγο (π.χ σαράντα δεκάρες) ενώ η άλλη μπουκιά όπως ο πιο εξαιρετικός μπακλαβάς κοστίζει πολύ περισσότερα χρήματα (π.χ δέκα δραχμές), τότε όσον αφορά το σώμα αυτές οι δύο μπουκιές, πριν μπούνε στο στόμα δεν έχουν καμία διαφορά μεταξύ τους, είναι ίσα. Είναι πάλι ίσα σχετικά με την διατροφή του σώματος και αφού περάσουν από το λαρύγγι. Ίσως το τυρί που κοστίζει πολύ λίγο κάποιες φορές είναι πιο θρεπτικό. Μόνο που υπάρχει μια διαφορά μισού λεπτού όσον αφορά το κολακεία της αίσθησης γεύσης στο στόμα. Ας συγκριθεί λοιπόν το πόσο ανόητη και επιζήμια σπατάλη είναι το να πληρώνει κανείς αντί λίγα αλλά πολύ περισσότερα χρήματα για χάρη μισού λεπτού.
Τώρα, ενώ το δώρο που έρχεται στον άρχοντα του παλατιού αξίζει πολύ λίγο (σαράντα δεκάρες) και αν το φιλοδώρημα του θυρωρού είναι εννέα φορές περισσότερο τότε αυτό θα αποπλανήσει τον θυρωρό. Και τότε θα τον κάνει να πει “Εγώ είμαι ο άρχοντας!” και θα βάλει μέσα αυτόν, που θα δώσει το περισσότερο φιλοδώρημα και την γεύση, ταυτόχρονα θα επαναστατήσει και θα βάλει φωτιά. Θα τον αναγκάσει να πει “Αμάν να έρθει γιατρός να διώξει την θέρμη μου και να σβήσει την φωτιά μου!”.
Ιδού λοιπόν, η εξοικονόμηση και ολιγάρκεια είναι η κατάλληλη συμπεριφορά προς την Θεϊκή σοφία και βαθύνοια, κρατάει την αίσθηση γεύσης σε θέση θυρωρού και δίνει ανάλογο φιλοδώρημα. Ενώ η σπατάλη, επειδή συμπεριφέρεται αντίθετα σ` αυτή την σοφία και βαθύνοια, τρώει γρήγορα χαστούκι ανακατεύει το στομάχι και χάνει την πραγματική όρεξη. Ταΐζει με μια πλαστή, ψεύτικη όρεξη που προέρχεται από την ποικιλία των φαγητών, γίνεται αιτία δυσπεψίας και αρρωσταίνει τον άνθρωπο.
ΤΡΙΤΟ ΕΥΦΥΟΛΟΓΗΜΑ
Στο προηγούμενο ευφυολόγημα είπαμε ότι η αίσθηση γεύσης είναι σαν τον “θυρωρό”. Οι απερίσκεπτοι και αυτοί που δεν έχουν εξελιχτεί πνευματικά και δεν προοδεύουν στο δρόμο της ευχαριστίας, ναι, για αυτούς η αίσθηση γεύσης είναι ο θυρωρός. Για χάρη της γεύσης αυτού του θυρωρού δεν πρέπει να σπαταλάμε φθάνοντας στο σημείο να πληρώνουμε αντί για ένα, δέκα βαθμούς περισσότερο κόστος.
Όμως, όπως έχει εξηγηθεί στην σύγκριση στον Έκτο Λόγο, η αίσθηση γεύσης αυτών, που δοξάζουν με ειλικρίνεια και που είναι πραγματικοί πιστοί και που έχουν ανυψωθεί πνευματικά, αυτή η αίσθηση γεύσης γ` αυτούς είναι στη θέση ενός υπουργού κι επιθεωρητή στην κουζίνα των αγαθών της Θεϊκής ευσπλαχνίας. Σκοπός αυτής της αίσθησης είναι να ζυγίσει –με κάθε μικρή ζυγαριά από το καθένα, τον αριθμό των φαγητών- και να αναγνωρίσει την ποικιλία των αγαθών του Αλλάχ και να τα προαναγγέλλει στο σώμα και στο στομάχι με πνευματική ευχαριστία. Έτσι, με αυτό τον τρόπο, η αίσθηση γεύσης δεν φροντίζει μόνο το υλικό σώμα. Αλλά επειδή φροντίζει ακόμη και την καρδιά και την ψυχή και το μυαλό, έχει επιρροή και αξίωμα υπεράνω από το στομάχι. Μπορεί να ακολουθήσει τη νοστιμιά υπό τον όρο να μην κάνει σπατάλη, μόνο και μόνο για να εκπληρώσει το καθήκον της ευχαριστίας και υπό την προϋπόθεση να αισθανθεί και να αναγνωρίσει την ποικιλία των αγαθών του Αλλάχ και αυτή η αίσθηση γεύσης να είναι θεμιτή και να μην γίνει η αφορμή ταπείνωσης και ζητιανιάς. Μπορεί να προτιμήσει γευστικά φαγητά και να χρησιμοποιήσει εκείνη τη γλώσσα που φέρει την αίσθηση γεύσης για να εκπληρώσει το καθήκον της ευχαριστίας. Ένα περιστατικό και ένα υπερφυσικό φαινόμενου του Γκάβς που αναφέρεται μ` αυτό το θέμα:
Κάποτε, το μοναχοπαίδι μιας καλομαθημένης και ηλικιωμένης κυρίας βρισκόταν υπό την διαπαιδαγώγηση του Εξοχότατου Γκάβς-ι Αζάμ Σεΐχ-ι Γκειλανή (κ.σ.[ii]). Αυτή η αξιότιμη κυρία πήγε στο δωμάτιο του γιου της και είδε ότι ο γιος της τρώει ένα κομμάτι μαύρο ξερό ψωμί. Η σωματική αδυναμία του που προήλθε από τον ασκητισμό ευαισθητοποίησε την φιλευσπλαχνία της μητέρας του. Τον λυπήθηκε. Μετά πήγε στον Εξοχότατο Γκάβς για να εκφράσει την δυσαρέσκεια της και τον είδε να τρώει ψημένο κοτόπουλο. Διαμαρτυρόμενη είπε:
“Ω δάσκαλε! Ο γιος μου πεθαίνει από την πείνα και εσύ τρως κοτόπουλο!”
Ο Εξοχότατος Γκάβς είπε στο κοτόπουλο “Σήκω! με την ευχή του Αλλάχ!” Τα κόκαλα αυτού του ψημένου κοτόπουλου συγκεντρώθηκαν και βγήκαν έξω από το πιάτο ως ζωντανό κοτόπουλο. Πολλά έμπιστα και αξιόπιστα άτομα επιβεβαιώνουν αυτό το επεισόδιο που είναι ένα υπερφυσικό φαινόμενο του παγκοσμίως γνωστού Εξοχότατου Γκάβς για τα απίθανα επεισόδια του που είναι σαν θαύματα και που έχουν μεταφερθεί ως τις μέρες μας ως πνευματικά λίαν διαδεδομένες ειδήσεις (Manevi Tevatour)[iii]. Ο Εξοχότατος Γκάβς είπε: “Όταν κι ο γιος σου φθάσει σ` αυτό το βαθμό ας φάει κι αυτός κοτόπουλο”
Ιδού λοιπόν, το νόημα της διαταγής αυτής του Εξοχότατου Γκάβς είναι ότι: Όταν και στον γιος σου, επικρατήσει, η ψυχή του στο σώμα του, η καρδιά στο άτομο (το Νάφς5) του, το μυαλό στο στομάχι του και όταν θα ζητάει τη γεύση μόνο για να δοξάζει, τότε μπορεί να τρώει γευστικά φαγητά.
ΤΕΤΑΡΤΟ ΕΥΦΥΟΛΟΓΗΜΑ
Σύμφωνα με το Χαντίθ13 لاَ يَعُولُ مَنِ اقْتَصَدَ “Αυτός που κάνει εξοικονόμηση δεν αντιμετωπίζει προβλήματα οικογενειακής βιοπάλης.” Με το μυστήριο αυτού του Χαντίθ13 νοηματικά εννοεί: “Αυτός που κάνει εξοικονόμηση, αντιμετωπίζει λιγότερα προβλήματα βιοπάλης και δυσκολίες.”
Ναι, υπάρχουν απέραντες οριστικές αποδείξεις που αποδεικνύουν ότι η εξοικονόμηση είναι οριστική αιτία αφθονίας και ευμάρειας, επίσης και πηγή καλοπέρασης. Συνοπτικά, εγώ αυτοπρόσωπος μ` αυτά που έχω δει στον εαυτό μου και με την μαρτυρία των ατόμων που με υπηρετούν και είναι φίλοι μου, λέω ότι:
Κάποιες φορές οι φίλοι μου και εγώ είδαμε ότι υπήρχε ένα προς δέκα ευμάρεια και αφθονία μέσω της εξοικονόμησης. Μάλιστα, πριν εννέα χρόνια (τώρα 30 χρόνια δηλαδή το 1926) μια ομάδα από τους αρχηγούς που εξορίστηκαν μαζί με εμένα στην πόλη Μπούρντουρ, προσπάθησαν πολύ να με κάνουν να αποδεχτώ το Ζακάτ[iv] ώστε να μην ταπεινωθώ και να μην εξαθλιωθώ. Είπα σ` αυτούς τους πλούσιους αρχηγούς: “Αν και τα χρήματα μου είναι πολύ λίγα, όμως, εγώ κάνω εξοικονόμηση και έχω συνηθίσει στην ολιγάρκεια. Είμαι πιο πλούσιος από εσάς”. Απέρριψα την επίμονη και επαναλαμβανόμενη πρόταση τους. Είναι αξιοπερίεργο ότι μετά από δύο χρόνια μια ομάδα από αυτούς που πρότειναν να μου δώσουν το Ζακάτ εξαιτίας της μη εξοικονόμησης αναγκάστηκαν να χρεωθούν. Δόξα το Αλλάχ μετά από επτά χρόνια αυτά τα λίγα χρήματα μου, με την αφθονία και την ευμάρεια της εξοικονόμησης, ήταν αρκετά για μένα και δεν αναγκάστηκα να υποχρεωθώ για καμία ανάγκη στον κόσμο, ούτε να αθετήσω τις αρχές και το βασικό κανόνα της ζωής μου το οποίο είναι «Να αποφεύγω τους ανθρώπους».
Ναι αυτός που δεν κάνει εξοικονόμηση, είναι υποψήφιος να ταπεινωθεί, να εξαθλιωθεί και να πέσει πνευματικά στην ζητιανιά. Στην εποχή μας είναι πολύ ακριβό το χρήμα το οποίο γίνετε πηγή σπατάλης. Κάποιες φορές σε αντάλλαγμα λαμβάνεται ως δωροδοκία, η αξιοπρέπεια και η τιμή. Και κάποιες φορές λαμβάνονται ως αντάλλαγμα οι ιερές αξίες της θρησκείας και μετά δίνουν κάτι αισχρά χρήματα. Δηλαδή, με εκατό δραχμές πνευματικής ζημιάς αγοράζεται ένα προϊόν που αξίζει υλικά εκατό δεκάρες.
Εάν κάνοντας εξοικονόμηση περιορίζει και ελαττώνει και τις απαραίτητες ανάγκες με το μυστήριο και την σαφήνεια των παρακάτω εδαφίων,
اِنَّ اللّهَ هُوَ الرَّزَّاقُ ذُو الْقُوَّةِ اْلمَتِينُ
“Γιατί ο ΑΛΛΑΧ είναι Εκείνος που δίνει (το κάθε τι) για την Συντήρηση, Κύριος της πανίσχυρης δύναμης.” [v]
και
وَمَا مِنْ دَابَّةٍ فِى اْلاَرْضِ اِلاَّ عَلَى اللّهِ رِزْقُهَا
“Δεν υπάρχει κανένα (κινούμενο) πλάσμα πάνω στη γη που η συντήρηση του (η τύχη του) να μην εξαρτάται απ` τον ΑΛΛΑΧ.” [vi]
με έναν ανέλπιστο τρόπο, θα βρει τα απαραίτητα αγαθά τον επιούσιο άρτο ώστε να ζήσει και να επιβιώσει. Διότι το εδάφιο αυτό, το εγγυάται.
Ναι λοιπόν τα απαραίτητα αγαθά είναι δύο ειδών:
Το πρώτο είναι τα “πραγματικά απαραίτητα αγαθά” με τα οποία θα ζήσει. Με το βούλευμα αυτού του εδαφίου, αυτό το απαραίτητο αγαθό είναι υπό την εγγύηση Του Απόλυτου Συντηρητή και Επιμορφωτή όλων των δημιουργημάτων (Ραμπ). Εάν ο άνθρωπος δεν καταχραστεί την ελευθερία της βούλησης του τότε οπωσδήποτε θα βρει αυτά τα απαραίτητα αγαθά. Δεν θα αναγκαστεί να θυσιάσει ούτε την θρησκεία του ούτε την τιμή του ούτε την αρετή του.
Το δεύτερο είναι τα “μεταφορικά απαραίτητα αγαθά” τα οποία με την κατάχρηση, οι μη απαραίτητες ανάγκες εμφανίζονται ως απαραίτητες ανάγκες και με το μπελά των εθίμων γίνεται εξαρτημένος και δεν μπορεί να τα εγκαταλείψει. Ορίστε, επειδή αυτό το απαραίτητο αγαθό δεν είναι υπό την εγγύηση Του Απόλυτου Συντηρητή και Επιμορφωτή όλων των δημιουργημάτων (Ραμπ), η απόκτηση αυτών των απαραίτητων αγαθών ειδικά αυτή την εποχή είναι πολύ ακριβή. Θυσιάζοντας πρώτα απ’ όλα την τιμή και αξιοπρέπεια και αποδέχοντας την ταπείνωση, -και κάποιες φορές φθάνοντας στο σημείο να φιλήσει και τα πόδια τιποτένιων ανθρώπων εξευτελιζόμενος έτσι πνευματικά σε μια κατάσταση ζητιανιάς-, παίρνει αυτό το άγονο, αισχρό προϊών θυσιάζοντας ακόμη και τις ιερές αξίες της θρησκείας οι οποίες είναι το φως της αιώνιας ζωής του.
Ακόμη σ` αυτή την εποχή της φτώχειας και απελπισίας, ο πόνος και η συμπόνια που νιώθει για τον συνάνθρωπο του ο ευσυνείδητος και ο εύσπλαχνος άνθρωπος, ειδικά όταν βλέπει φτωχούς και ενδεής απελπισμένους ανθρώπους -αν όντως είναι ευσυνείδητος- πικραίνει τη γεύση που παίρνει από τα χρήματα που έχει κερδίσει παράνομα. Σ` αυτή την παράξενη εποχή, με αυτό τον αμφίβολο πλούτο πρέπει να αρκούμαστε μόνο στο βαθμό της αναγκαιότητας. Διότι اِنَّ الضَّرُورَةَ تُقَدَّرُ بِقَدْرِهَا “Οι αναγκαιότητες καθορίζονται σύμφωνα με το βαθμό των αναγκών” με αυτό το μυστήριο, από το απαγορευμένο πλούτο (Χαράμ), αν αναγκαστεί, μπορεί να πάρει μόνο την αναγκαία ποσότητα, δεν μπορεί να πάρει περισσότερο. Ναι, ο απελπισμένος άνδρας δεν μπορεί να φάει από το βρώμικο κρέας μέχρι να χορτάσει. Ίσως μπορεί να φάει τόσο ώστε να μην πεθάνει από την πείνα. Μάλιστα δεν μπορεί να φάει με πραγματική γεύση, μπροστά σε εκατό πεινασμένους ανθρώπους.
Ένα γεγονός που αποδεικνύει ότι η εξοικονόμηση είναι αιτία δόξας και ωριμότητας:
Κάποτε ο Χατεμί Τάι ο οποίος ήταν παγκοσμίως γνωστός για την γενναιοδωρία του, έκανε ένα σημαντικό τραπέζι. Αφού έδωσε πάρα πολλά δώρα στους καλεσμένους του βγήκε για μια βόλτα έξω στην έρημο. Εκεί είδε έναν ηλικιωμένο φτωχό άντρα ο οποίος είχε φορτώσει στη μέση του, ένα φορτίο αγκαθωτούς θάμνους και αγκάθι γίδας, τα οποία βελονίζανε και ματώνανε το σώμα του. Ο Χατέμ του είπε:
“Ο Χατεμί Τάι μαζί με δώρα δίνει και ένα σημαντικό τραπέζι. Πήγαινε κι εσύ εκεί, ίσως πάρεις πέντε δραχμές σε αντάλλαγμα του αγκαθωτού φορτίο σου το οποίο αξίζει πέντε δεκάρες”.
Ο ηλικιωμένος οικονόμος είπε: “Εγώ θα αντέξω αυτό το αγκαθωτό φορτίο μου και θα το σηκώσω με την τιμή και αξιοπρέπεια μου. Δεν θα υποχρεωθώ στον Χατεμί Τάι”.
Μετά ρώτησαν τον Χατεμί Τάι: “Ξέρεις κάποιον που να είναι πιο γενναίος λεβέντης και φίλτατος από εσένα;”
Είπε: “Αυτός ο ηλικιωμένος οικονόμος που συνάντησα στην έρημο είναι πιο φίλτατος, πιο ανώτερος και πιο γενναίος από εμένα.”
ΠΕΜΠΤΟ ΕΥΦΥΟΛΟΓΗΜΑ
Ο Ύψιστος Αληθής Αλλάχ (Χακκ4) μέσω της τέλεια Γενναιοδωρίας Του, στον πιο φτωχό και στον φουκαρά άνδρα κάνει αισθητή την νοστιμιά, του αγαθού Του, σαν να ήταν ο πιο πλούσιος ή σαν να ήταν ο Βασιλιάς. Ναι η νοστιμιά που αισθάνεται ένας φτωχός από ένα κομμάτι ξερό μαύρο ψωμί, μέσο της πείνας και της εξοικονόμησης που κάνει, είναι πολύ πιο γευστική από τον καλύτερο μπακλαβά, που τρώει με ανορεξία ένας βασιλιάς ή ένας πλούσιος η οποία προέρχεται από την πλήξη της σπατάλης.
Είναι αξιοπερίεργο ότι κάποιοι άνθρωποι που είναι σπάταλοι και διασκορπιστές κατηγορούν με τσιγκουνιά αυτούς τους ανθρώπους που κάνουν εξοικονόμηση. Αλίμονο! Η εξοικονόμηση είναι τιμή, αξιοπρέπεια και γενναιοδωρία. Η τσιγκουνιά και η ταπείνωση είναι το πραγματικό πρόσωπο της επιβλητικότητας των σπάταλων και διασκορπιστών. Ένα γεγονός που συνέβη την χρονιά κατά τη διάρκεια της συγγραφής αυτού του δοκιμίου στο κελί μου στην πόλη Ισπάρτα επικυρώνει αυτή την πραγματικότητα.
Ένας μαθητής επέμενε να δεχτώ ως δώρο περίπου δυόμισι οκάδες μέλι, κάτι το οποίο είναι αντίθετο στις αρχές μου και στο κανόνα της ζωής μου. Όσο κι αν ισχυρίστηκα τις αρχές μου δεν πείστηκε. Αναγκαστικά, για να ταΐσω τα τρία αδέρφια μου (φίλους) που βρίσκονταν μαζί μου και για να φάνε οικονομικά τριάντα σαράντα μέρες στους Ένδοξους μήνες Σιαμπάν και Ραμαζάν και για να κερδίσει την θεϊκή ανταμοιβή (Σαβάμπ) αυτός που έφερε το μέλι και για να μη μείνουν αυτοί οι τρεις άντρες χωρίς γλυκό είπα: “Πάρτε το”. Ένα οκά μέλι είχα κι εγώ. Για την ακρίβεια οι τρεις φίλοι μου είναι σωστοί και τίμιοι και αναγνωρίζουν την αξία της εξοικονόμησης. Όμως εν πάση περιπτώσει, κερνώντας ο ένας τον άλλον και χαϊδολογώντας ο καθένας το άτομο (το Νάφς5) του άλλου προτιμώντας εν μέρει το άτομο του άλλου αντί το δικό τους κατά ένα μέρος ως μια μεγαλοπρεπείς συνήθεια, ξεχάσανε την εξοικονόμηση. Τελειώσανε δυόμισι οκάδες μέλι σε τρεις βραδιές. Είπα χαμογελώντας: “Θα σας είχα γλυκάνει μ`αυτό το μέλι για τριάντα σαράντα μέρες. Εσείς τις τριάντα μέρες τις κατεβάσατε σε τρεις. Καλή σας όρεξη!” Όμως εγώ, κατανάλωσα το δικό μου μέλι, που ήταν ένας οκάς κάνοντας εξοικονόμηση. Όλο τον μήνα Σιαμπάν και Ραμαζάν έφαγα κι εγώ και δόξα το Αλλάχ έδωσα στον καθένα από τους φίλους μου στην ώρα του ιφτάρ8 από ένα κουτάλι[1] κι αυτό έγινε αιτία για μια σημαντική θεϊκή εύνοια και ανταμοιβή (Σαβάμπ).
Αυτοί που είδαν την κατάσταση μου, μπορεί να θεωρήσουν αυτή την στάση μου ως τσιγκουνιά. Και μπορεί να θεωρήσουν ως γενναιοδωρία την στάση των τριών βραδιών των άλλων αδερφών μου. Όμως στην πραγματικότητα κάτω από την φαινομενική τσιγκουνιά, είδαμε να κρύβεται μια μεγαλοπρεπείς δόξα και μια μεγάλη ευμάρεια και αφθονία και μια υψηλή θεϊκή εύνοια και ανταμοιβή (Σαβάμπ). Ενώ αυτή η φαινομενική σπατάλη -εάν δεν είχε εγκαταλειφθεί αυτή η στάση- τότε αυτό, θα έδινε ένα αποτέλεσμα κατώτερο από την τσιγκουνιά σαν δηλαδή μια ζητιανιά, κοιτάζοντας και αναμένοντας με απληστία από κάποιον άλλον.
ΕΚΤΟ ΕΥΦΥΟΛΟΓΗΜΑ
Η εξοικονόμηση και η τσιγκουνιά έχουν πολλές διαφορές. Όπως η ταπείνωση η οποία προέρχεται από την διαφθορά, πνευματικά είναι ξεχωριστή από την μετριοφροσύνη και φαινομενικά όμοια με αυτήν την αξιέπαινη ιδιαιτερότητα. Κι όπως η υπεροψία η οποία είναι από τις κακές πράξεις, πνευματικά είναι ξεχωριστή από την αξιοπρέπεια αλλά φαινομενικά όμοια με αυτό το αξιέπαινο προσόν.
Έτσι, και η εξοικονόμηση, η οποία προέρχεται από το υψηλό ήθος του Απόστολου -και ίσως είναι μια από τις βάσεις της ευταξίας που υπάρχει στο σύμπαν και η οποία έχει καθιερωθεί με την σοφία και βαθύνοια του Αλλάχ-, ναι αυτή η εξοικονόμηση δεν έχει καμιά σχέση με την τσιγκουνιά η οποία είναι ένα μείγμα από την φτώχεια, την φιλαργυρία, την πλεονεξία και την απληστία. Ένα γεγονός που υποστηρίζει αυτή την πραγματικότητα:
O Aμπτουλλάχ ο οποίος είναι ένας από τους εφτά διάσημους Σαχάμπε[vii] με το όνομα Aμπτουλλάχ (Abadile-i Seb`a) και ο πιο σπουδαίος και μεγαλύτερος γιος του Εξοχότατου Ομάρ Φαρούκ (R.A)[viii] -ο οποίος είναι από τους ανώτερους που ξεχωρίζουν το δίκαιο από το άδικο και χαλίφης του Ένδοξου Απόστολου-, Αυτός ο ευλογημένος Aμπτουλλάχ ο οποίος ήταν από τους πιο διαλεχτούς επιστήμονες ανάμεσα στους Σαχαμπέ, μια μέρα που βρισκόταν στην αγορά με πρόθεση της εξοικονόμησης και για την διαφύλαξη της ασφάλειας και της ειλικρινείας τα οποία είναι οι βάσεις του εμπορίου, μπήκε σε μια έντονη διαμάχη κατά την διάρκεια της αγοραπωλησίας. Ένας άλλος Σαχαμπέ τον παρατήρησε. Για να καταλάβει το συμβάν, ακολούθησε αυτόν τον Ιμάμη, τον γιο του αξιοσέβαστου Ομάρ του χαλίφη -του οποίου η δόξα και η τιμή είναι μεγάλη-, διότι φαντάστηκε ότι αυτή η λογομαχία που έγινε για σαράντα δεκάρες είναι μια περίεργη τσιγκουνιά.
Είδε ότι ο αξιοσέβαστος Αμπτουλλάχ μπήκε στο εύφορο σπίτι του. Στην πόρτα συνάντησε έναν φτωχό. Συζήτησε λιγάκι, αποχώρησε κι έφυγε. Μετά βγήκε από την δεύτερη πόρτα, του σπιτιού του κι εκεί συνάντησε έναν άλλο φτωχό. Συζήτησε λιγάκι και μαζί του, αποχώρησε κι έφυγε.
Ο Σαχάμπε που παρατηρούσε από μακριά ήταν περίεργος. Πήγε και ρώτησε αυτούς τους φτωχούς: “Ο Ιμάμης σταμάτησε δίπλα σας, τι έκανε;
Ο καθένας απ’ αυτούς είπε: “Μου έδωσε ένα χρυσό.”
Μετά ο Σαχάμπε είπε: “Φε-Σουμπχάναλλάχ![ix] ” Σκέφτηκε, πώς είναι δυνατόν στην αγορά να τσακώνεται έτσι για σαράντα δεκάρες και μετά στο σπίτι του χωρίς να καταλάβει κανείς, με μια πλήρης ειλικρίνεια να δίνει δύο λίρες!¨ Πήγε, βρήκε τον αξιοσέβαστο Αμπτουλλάχ και του είπε:
“Ω Ιμάμη, λύσε μου αυτό το ζήτημα. Εσύ συμπεριφέρθηκες έτσι στην αγορά κι έχεις συμπεριφερθεί έτσι στο σπίτι σου.”
Ως απάντηση σ` αυτόν είπε: “Η στάση μου στην αγορά είναι μια κατάσταση που προήλθε από την εξοικονόμηση και από την ωριμότητα του μυαλού και από την ασφάλεια η οποία είναι η αρχή και το πνεύμα της αγοραπωλησίας, την διαφύλαξη της πίστης και σε καμιά περίπτωση δεν είναι τσιγκουνιά. Η συμπεριφορά μου στο σπίτι μου είναι μια στάση που προήλθε από την στοργή της καρδιάς και από την ωριμότητα της ψυχής. Ούτε εκείνο είναι τσιγκουνιά, ούτε αυτό είναι σπατάλη.”
Ο Ιμάμ Αζάμ ως ένα σημάδι σ` αυτό το μυστήριο έχει πει: لاَ اِسْرَافَ فِى الْخَيْرِ كَمَا لاَ خَيْرَ فِى اْلاِسْرَفِ “Όπως δεν υπάρχει σπατάλη στην αγαθοεργία και στην καλοσύνη -όμως σ` αυτούς που το δικαιούνται- έτσι δεν υπάρχει και καμιά αγαθοεργία και καλοσύνη στην σπατάλη.”
ΕΒΔΟΜΟ ΕΥΦΥΟΛΟΓΗΜΑ
Η σπατάλη φέρνει την απληστία. Η απληστία έχει τρία αποτελέσματα:
To Πρώτο: Είναι η πλεονεξία. Όμως η πλεονεξία αποθαρρύνει τον άνθρωπο από την εργασία και την απασχόληση. Αντί για ευχαριστία τον οδηγεί στην διαμαρτυρία και στην τεμπελιά. Εγκαταλείπει το επιτρεπτό (χαλάλ) ελάχιστο πλούτο(Υποσημείωση[2]) και αναζητά το μη δικαιωματικό και ανεπίτρεπτο εύκολο πλούτο. Και σ` αυτό το δρόμο, ίσως θυσιάσει την τιμή και την αξιοπρέπεια του.
Το Δεύτερο Αποτέλεσμα Της Απληστίας: Είναι απώλεια και ζημιά. Χάνει το σκοπό και υφίσταται την περιφρόνηση, μάλιστα στερείτε την διευκόλυνση και υποστήριξη, επίσης έτσι επιβεβαιώνεται η παροιμία اَلْحَرِيصُ خَائِبٌ خَاسِرٌ “Η απληστία είναι η αιτία ζημιάς και αποτυχίας”
Η επιρροή της απληστίας και ολιγάρκειας συντελείτε με ένα πολύ ευρύ κανόνα στον έμβιο κόσμο. Για παράδειγμα, όπως οι απαραίτητες ανάγκες των δέντρων ικανοποιούνται μέσω της έμφυτης ολιγάρκειας που έχουν, ενώ η αναζήτηση των απαραίτητων αγαθών των ζώων με απληστία και με δυσκολία και ελλείψεις, δείχνει την μεγάλη ζημιά της απληστίας και την μεγάλη ωφέλεια της ολιγάρκειας.
Επιπλέον, η ολιγάρκεια που εκδηλώνεται με την σωματική γλώσσα όλων των αδύναμων νεοσσών και το να κυλάει σ` αυτά μια αρεστή τροφή, όπως το γάλα από ένα απρόσμενο μέρος, και η επιθετικότητα των θηρίων με απληστία στα ελλιπής και βρώμικα απαραίτητα αγαθά τους, αποδεικνύει με λαμπρό τρόπο τον ισχυρισμό μας.
Επιπλέον, η κατάσταση ολιγάρκειας των καλοθρεμμένων ψαριών που γίνετε η αιτία για να τους προσφέρονται έξοχα απαραίτητα αγαθά… ενώ τα ζώα όπως η αλεπού και η μαϊμού που είναι γνωστά για την εξυπνάδα τους, τριγυρνάνε με απληστία πίσω από τα απαραίτητα τους αγαθά, χωρίς όμως να βρίσκουν αρκετή τροφή, με αποτέλεσμα να παραμείνουν πάντα αδύναμα και αδύνατα. Αυτό δείχνει πάλι το πόσο πολύ η απληστία είναι αιτία ταλαιπωρίας, ενώ η ολιγάρκεια πόσο πολύ είναι αιτία άνεσης και ηρεμίας.
Μάλιστα οι Εβραίοι που αποκτούν τα απαραίτητα τους αγαθά με απληστία, με τόκους, με δολοπλοκίες και τα αποκτούν με ταπείνωση με εξαθλίωση και μη δικαιωματικά, αποκτούν μόνο, όσο χρειάζονται για επιβίωση… ενώ από την άλλη η στάση ολιγάρκειας των Βεδουίνων (που ζούνε στην έρημο) τους εξασφαλίζει την απαραίτητη τροφή και τους κάνει να ζούνε με τιμή και δόξα. Έτσι πάλι αποδεικνύεται ο προαναφερόμενος ισχυρισμός μας.
Επίσης η ενδεής κατάσταση που προέρχεται από την απληστία και οξύνοια αρκετών επιστημόνων(Υποσημείωση)[3] και λογοτεχνών, (Υποσημείωση)[4] και η έμπλουτι κατάσταση αρκετών ανίκανων και ανόητων που προέρχεται από την φυσιολογική τους ολιγάρκεια μας αποδεικνύει απόλυτα ότι, τα αγαθά που μας είναι χαλάλι, επιτρεπτά, μας προσφέρονται μέσω της αποδοχής της φτώχειας και ανικανότητας μας και όχι μέσω της άπληστης ικανότητας και αναζήτησης.
Ίσως τα αγαθά που μας είναι (χαλάλι), επιτρεπτά είναι αντιστρόφως αναλογικά με την ικανότητα και αναζήτηση. Διότι τα μωρά και τα παιδιά όσο αποκτούν ικανότητα και ξεκινούν την αναζήτηση, τόσο τα αγαθά τους απομακρύνονται λιγοστεύουν και δυσκολεύουν.
Με το μυστήριο του Χαντίθ13 اَلْقَنَاعَةُ كَنْزٌ لاَ يَفْنَى που νοηματικά εννοεί ότι, “Η ολιγάρκεια είναι ανεξάντλητος θησαυρός[x]” όντως η ολιγάρκεια είναι πηγή καλοπέρασης και άνετης ζωής. Ενώ η απληστία είναι πηγή απογοήτευσης και εξαθλίωσης.
Το Τρίτο Αποτέλεσμα : Η απληστία, διαλύει την ειλικρίνεια τις πίστης και βλάπτει τις καλές πράξεις, για την μέλλουσα ζωή του υπερπέραν. Διότι εάν κάποιος θεοσεβής είναι άπληστος, τότε ζητάει την εύνοια και το ενδιαφέρον των ανθρώπων. Αυτός που αποβλέπει την εύνοια των ανθρώπων δεν μπορεί να αποκτήσει την πλήρη ειλικρίνεια στην πίστη. Αυτό το αποτέλεσμα είναι πολύ σημαντικό και πολύ αξιοσημείωτο.
Συνοπτικά, η σπατάλη, έχει ως αποτέλεσμα την απληστία. Ενώ η απληστία αποθαρρύνει την προθυμία για εργασία, οδηγεί το άτομο στην τεμπελιά, τον κάνει να παραπονιέται για την ζωή του και να διαμαρτύρεται συνεχώς.(Υποσημείωση)[5] Επίσης διαλύει την ειλικρίνεια, προκαλεί την υποκρισία. Προσβάλει και την αξιοπρέπεια του και ανοίγει το δρόμο της επαιτείας.
Ενώ η εξοικονόμηση έχει ως αποτέλεσμα την ολιγάρκεια.
Με το μυστήριο του Χαντίθ13 عَزَّ مَنْ قَنَعَ ذَلَّ مَنْ طَمَعَ που νοηματικά εννοεί “Αυτός που είναι ολιγαρκής γίνεται φίλτατος”[xi] όντως η ολιγάρκεια φέρνει την τιμή και αξιοπρέπεια. Ενθαρρύνει την εργασία και την απασχόληση. Αυξάνει τον ενθουσιασμό και τον ενεργοποιεί. Διότι για παράδειγμα εργάζεται μια μέρα, με το μυστήριο της ολιγάρκειας, το περιορισμένο μεροκάματο που παίρνει το βράδυ, τον κάνει να εργάζεται και την δεύτερη μέρα. Ενώ ο σπάταλος επειδή δεν είναι ολιγαρκής, δεν εργάζεται τη δεύτερη μέρα. Και να εργαστεί, θα το κάνει απρόθυμα.
Η ολιγάρκεια, που προέρχεται από την εξοικονόμηση ανοίγει την πόρτα της ευχαριστίας και κλείνει την πόρτα της διαμαρτυρίας. Σε όλη την ζωή του θα είναι από αυτούς που δοξάζουν διαρκώς. Και μέσο της ολιγάρκειας, δείχνοντας ακαταδεξία προς τους ανθρώπους δεν θα αναζητά την εύνοια τους. Θα ανοίξει η πόρτα της ειλικρινείας και θα κλείσει η πόρτα της υποκρισίας.
Παρατήρησα σε ευρύ κύκλο τις τρομερές ζημιές της μη εξοικονόμησης και της σπατάλης. Ως εξής:
Εγώ, πριν εννέα χρόνια ήρθα σε μια ευλογημένη πόλη. Λόγω του ότι ήταν χειμώνας δεν είδα τις πηγές πλούτου αυτής της πόλης. Ο Αλλάχ να τον αναπαύει, ο μουφτής της πόλης μου είπε μια δύο φορές: “Ο λαός μας είναι φτωχός.” Αυτά τα λόγια με άγγιξαν, ένιωσα οίκτο. Επί πέντε έξη χρόνια, πάντα λυπόμουν το λαό αυτής της πόλης.
Μετά από οκτώ χρόνια, το καλοκαίρι, ήρθα ξανά σ` αυτή την πόλη. Κοίταξα τους αμπελώνες. Θυμήθηκα τα λόγια του συχωρεμένου του μουφτή. “Φε-Σουμπχάναλλάχ!”32 είπα. “Η σοδειά αυτών των αμπελώνων είναι παραπάνω από τις ανάγκες αυτής της πόλης. Οι κάτοικοι αυτής της πόλης θα πρέπει να είναι πολύ πλούσιοι.” Έμεινα έκπληκτος. Με την ανάμνηση μιας πραγματικότητας –τέτοιες αναμνήσεις με καθοδηγούν στην αντίληψη άλλων πραγματικοτήτων και δεν με εξαπατούν-, κατάλαβα ότι: Εξαιτίας της μη εξοικονόμησης και της σπατάλης έχει χαθεί η αφθονία και η ευμάρεια, έτσι ώστε παρά τις πηγές πλούτου ο συχωρεμένος ο μουφτής έλεγε ότι “Ο λαός μας είναι φτωχός”. Ναι, το να δίνουμε το Ζεκάτ27 και το να κάνουμε εξοικονόμηση με το πλούτο, μέσο εμπειρίας είναι αιτία αφθονίας και ευμάρειας. Ενώ η σπατάλη και το να μην δίνουμε το Ζεκάτ27 είναι αιτία εξαφάνισης της αφθονίας και της ευμάρειας, υπάρχουν απεριόριστα γεγονότα που το αποδεικνύουν αυτό.
Aμπού Αλί `Ιμπνι Σινά ο γνωστός για την διάνοια του και ο οποίος θεωρείτε ο Πλάτωνας των φιλοσόφων, σεΐχης των γιατρών και δάσκαλος των φιλοσόφων, αυτός, έχει ερμηνεύσει το εξής εδάφιο του Κουρ’άν
كُلُوا وَ اشْرَبُوا وَ لاَتُسْرِفُوا
“Τρώτε και πίνετε, αλλά μην υπερβάλλετε, σπαταλάτε! ”24
μόνο από την άποψη της ιατρικής ως εξής:
Έχει πει:
جَمَعْتُ الطِّبَّ فِى الْبَيْتَيْنِ جَمْعًا وَ حُسْنُ الْقَوْلِ فِى قَصْرِ الْكَلاَمِ فَقَلِّلْ اِنْ اَكَلْتَ وَ بَعْدَ اَكْلٍ تَجَنَّبْ وَ الشِّفَاءُ فِى اْلاِنْهِضَامِ وَ لَيْسَ عَلَى النُّفُوسِ اَشَدُّ حَالاً مِنْ اِدْخَالِ الطَّعَامِ عَلَى الطَّعَامِ
Δηλαδή, συγκεντρώνω την επιστήμη της ιατρικής σε δύο στίχους, η ομορφιά του λόγου βρίσκετε στην συντομία του: Όταν τρως να τρως λίγο, να μην φας ξανά, τέσσερις πέντε ώρες μετά το γεύμα. Η γιατρειά είναι στην χώνεψη, δηλαδή, φάε τόσο ώστε να χωνέψεις εύκολα. Η πιο βαριά και η πιο κουραστική κατάσταση για το άτομο (το Ναφς5) και το στομάχι είναι να τρως επανειλημμένα.
«Σε αποκαθαίρουμε από κάθε είδους μειονέκτημα (Εσύ είσαι Ο Σουμπχάν) . Δεν κατέχουμε άλλη γνώση παρά αυτήν που μας έχεις διδάξει. Πράγματι! Είσαι -Εσύ- Ο Παντογνώστης (Ο Αλίμ), Ο Κατ` εξοχήν Σοφός Αλλάχ που δημιουργεί τα πάντα με σοφία, με νόημα και ωφέλεια και έτσι όπως πρέπει (Ο Χακίμ)»[xii]
Μια αξιοπερίεργη συμφωνία, ταίριασμα και αιτία παραδειγματισμού:
Οι τρεις από αυτούς που γράψανε “Το Δοκίμιο περί Εξοικονόμησης”, ήταν πρωτάρηδες. Επίσης οι πέντε έξη ήταν ξεχωριστοί αντιγραφής οι οποίοι αντιγράφανε από ξεχωριστά αντίγραφα μακριά ο ένας από τον άλλον, με διαφορετική γραφή ο καθένας, χωρίς να σκεφτούν τα Ελίφ (το πρώτο γράμμα του αραβικού αλφαβήτου) Στα συγκεκριμένα αντίγραφα τα γράμματα Ελίφ, -χωρίς το τελευταίο εδάφιο- αριθμούν στα (51), ενώ μαζί με τα Ελίφ του εδαφίου αριθμούν στα (53). Σ` αυτά υπάρχει μια συμφωνία ένας συντονισμός. Παράλληλα η χρονολογία σύνταξης του “Δοκιμίου περί Εξοικονόμησης” και η χειρόγραφη αντιγραφή του, συμπίπτει κατά το ημερολόγιο Ρουμί (51) και ανάλογα κατά το σεληνιακό (Αραβικό) ημερολόγιο (53), αυτό το ταίριασμα ο συντονισμός αναμφίβολα δεν είναι μια σύμπτωση. Είναι ένα σημάδι που εμφανίζεται σαν ένα υπερφυσικό φαινόμενο και αποδεικνύει την αφθονία και ευμάρεια της εξοικονόμησης. Και αυτή η χρονιά αξίζει να ονομαστεί, η χρονιά της εξοικονόμησης.
Ναι μετά από δύο χρόνια με τον Δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο το υπερφυσικό φαινόμενο (κεραμάτ) αυτού του “Δοκιμίου περί Εξοικονόμησης” επιβεβαιώθηκε με το γεγονός ότι η φτώχεια και καταστροφή και σπατάλη που υπήρχε παντού ανάγκασε την ανθρωπότητα και τον καθένα στην εξοικονόμηση.
[Από την Εικοστή Δεύτερη Επιστολή.]
Δεύτερο Θέμα
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
اِنَّ اللّهَ هُوَ الرَّزَّاقُ ذُو الْقُوَّةِ اْلمَتِينُ
يَرْزُقُهَا وَاِيَّاكُمْ وَ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ وَكَاَيِّنْ مِنْ دَابَّةٍ لاَ َتحْمِلُ رِزْقَهَا اَللّهُ
«Μπισμιλλάχιρραχμάνιρραχίμ
Στο Όνομα του Αλλάχ, του Ραχμάν1 του Ραχίμ2.»
«Γιατί ο ΑΛΛΑΧ είναι Εκείνος που δίνει (το κάθε τι) για τη Συντήρηση, Κύριος της πανίσχυρης δύναμης.»[xiii]
«Και πόσο αμέτρητα είναι (τα πλάσματα) τα ζωντανά που δεν κουβαλούν τίποτε στη συντήρηση τους; Ο ΑΛΛΑΧ είναι που τρέφει και εσάς και αυτά, είναι Αυτός που ακούει τα πάντα (Σεμί’ )και Ο Παντογνώστης (Αλίμ).»[xiv]
Ω ΕΣΕΙΣ ΠΟΥ ΠΙΣΤΕΥΕΤΕ! Στο Πρώτο θέμα της Εικοστής Δεύτερης Επιστολής, κατάλαβες το πόσο επιβλαβής είναι το μίσος. Επίσης να ξέρεις, ότι όσο το μίσος, άλλο τόσο και η απληστία είναι μια από της πιο τρομερά επιβλαβής αρρώστιες, στην κοινωνική ζωή του Ισλάμ.
H απληστία είναι αιτία αποτυχίας, μια αρρώστια και ταπείνωση. Φέρνει την στέρηση και την αθλιότητα. Η αρρώστια και η αθλιότητα των εβραίων, του λαού που περισσότερο από κάθε άλλο λαό επιτίθεται με απληστία στο κόσμο, είναι μια οριστική απόδειξη σ` αυτό.
Ναι η απληστία, δείχνει την κακή της επιρροή μέσα στο έμβιο κόσμο, ξεκινώντας από το πιο ευρύ κύκλο και φθάνοντας έως το πιο μικρό στοιχείο. Ενώ από την άλλη, η ζήτηση των απαραιτήτων αγαθών δηλαδή του επιούσιου άρτου με εγκαρτέρηση (tevekkioul)[xv], απεναντίας, είναι αιτία ανακούφισης και δείχνει την καλή επιρροή του απανταχού. Όπως ακριβώς τα καρποφόρα δέντρα και φυτά που είναι ένα είδος έμβιων και είναι ενδεής σε κάποια απαραίτητα αγαθά, μένουν στη θέση τους με εγκαρτέρηση και ολιγάρκεια χωρίς να εκδηλώνουν απληστία. Και όμως γ` αυτό το λόγο, τα απαραίτητα αγαθά έρχονται σ` αυτά τρέχοντας. Τρέφουν πολύ περισσότερα βλαστάρια απ` ότι τα ζώα. Ενώ, τα ζώα επειδή σπεύδουν με απληστία πίσω από τα απαραίτητα αγαθά τους, τα αποκτούν με πάρα πολύ κόπο και ελλείψεις.
Μάλιστα, εντός του ζωικού βασιλείου τα νεοσσά τα οποία εκφράζουν την αδυναμία και ατονία τους με την σωματική γλώσσα, εγκαρτερούν έτσι ώστε τα θεμιτά και τέλεια και αρεστά απαραίτητα τους αγαθά να προσφέρονται σ` αυτά από το θησαυροφυλάκιο της θεϊκής ευσπλαχνίας. Ενώ η εξόρμηση των θηρίων με απληστία στα απαραίτητα τους αγαθά και η άδικη απόκτηση αυτών των απεχθής αγαθών με πολύ κόπο, δείχνει ότι: η απληστία είναι όντως αιτία στέρησης, ενώ η εγκαρτέρηση (tevekkioul)38 και η ολιγάρκεια είναι αιτία προσέλκυσης του Θεϊκού ελέους.
Μάλιστα στο κόσμο της ανθρωπότητας, οι εβραίοι που περισσότερο από κάθε άλλο λαό είναι προσκολλημένοι με απληστία στη ζωή και αφοσιωμένοι με πάθος στα εγκόσμια, με την παράνομη περιουσία που έχουν κερδίσει από τόκους, και οι ίδιοι δεν επωφελούνται από αυτήν αλλά το μόνο που κάνουν είναι να την φυλούν, και ως συνέπεια όλων αυτών των πράξεων τους το ότι δέχονται το χαστούκι της περιφρόνησης, υποτίμησης την εξαθλίωση την δολοφονία και τη προδοσία από όλους τους λαούς, όλα αυτά δείχνουν ότι: η απληστία είναι αιτία εξευτελισμού και απογοήτευσης.
Υπάρχουν τόσα γεγονότα που αποδεικνύουν ότι ο πολύ άπληστος άνθρωπος δέχεται κάθε στιγμή κάθε είδους πλήγμα και απογοητεύσεις που η παροιμία
اَلْحَرِيصُ خَائِبٌ خَاسِرٌ «Η απληστία είναι πηγή εξευτελισμού και αιτία αποτυχίας» είναι κοινός αποδεκτή από το γενικό σύνολο των ανθρώπων.
Αφού λοιπόν είναι έτσι, εάν αγαπάς πολύ τα υλικά αγαθά, διεκδίκησε τα όχι με απληστία αλλά με ολιγάρκεια, ώστε να σου δοθούν περισσότερα.
Ο ολιγαρκής κι ο άπληστος μοιάζουν με δύο άτομα που μπαίνουν στο σαλόνι επισκέψεων ενός μεγάλου και σημαντικού προσώπου. Ο ένας από αυτούς από μέσα του λέει «Αρκεί και μόνο να με δεχτεί, ώστε, να γλιτώσω από το κρύο που υπάρχει έξω. Ακόμα και την κατώτερη καρέκλα να μου δώσουν, θα είναι χάρη για μένα.
Ο δεύτερος άνδρας δήθεν λες και έχει κάποιο δικαίωμα και όλοι είναι υποχρεωμένοι να τον σεβαστούν λέει αλαζονικά «Πρέπει να μου δώσει την ανώτερη καρέκλα» μπαίνει, παθιασμένος με απληστία και στήνει το βλέμμα του στις πιο πάνω θέσεις και θέλει να πάει σ` αυτές. Όμως ο ιδιοκτήτης τον γυρίζει και τον βάζει να κάτσει πίσω. Ο άνδρας αντί να ευχαριστήσει τον ιδιοκτήτη θυμώνει από μέσα του. Κι ο ιδιοκτήτης δείχνει τη δυσαρέσκεια του προς αυτών.
Ο πρώτος άνδρας μπαίνει με μετριοφροσύνη και θέλει να κάτσει στην κατώτερη καρέκλα. Αυτή η μετριοφροσύνη και η ολιγάρκεια του, αρέσει πολύ στον ιδιοκτήτη. Ο οποίος προτείνει λέγοντας του «Ορίστε, περάστε στην ανώτερη καρέκλα.» Κι ο άνδρας όλο και πιο πολύ αυξάνει τις ευχαριστίες του και την ικανοποίηση του.
Έτσι, ο κόσμος αυτός είναι το μεγάλο σαλόνι του Συντηρητή των πάντων (Ραχμάν1). Η επιφάνεια της γης είναι ένα τραπέζι (φαγητού) της ευσπλαχνίας Του τα στάδια και τα επίπεδα των αγαθών είναι σαν τις καρέκλες.
Ακόμα και στις πιο μικρές ενέργειες, ο καθένας μπορεί να αισθανθεί τις αρνητικές επιπτώσεις της απληστίας.
Για παράδειγμα όταν δύο ζητιάνοι ζητάνε κάτι, ο κάθε άνθρωπος νιώθει μια αγανάκτηση με τη συμπεριφορά του άπληστου ζητιάνου που ζητάει επίμονα, και δεν θέλει να του δώσει τίποτα απολύτως. Ενώ αισθάνεται έλεος για τον ήρεμο ζητιάνο που περιμένει ήρεμα, και θέλει να του προσφέρει κάτι.
Ακόμη ας πούμε ότι τη νύχτα έχεις αϋπνίες, δεν σε πιάνει ύπνος. Τότε εσύ αν ξαπλώσεις και μείνεις απαθής, μπορεί και να κοιμηθείς. Όμως, αν εσύ επίμονα ζητήσεις ύπνο και πεις «αμάν να κοιμηθώ!, αμάν να κοιμηθώ!» τότε θα χάσεις τον ύπνο σου ολότελα.
Ακόμη ας πούμε ότι για ένα σημαντικό αποτέλεσμα περιμένεις επίμονα κάποιον και με εμμονή λες «αμάν δεν ήρθε!, αμάν δεν ήρθε!» τελικά εξαντλείτε η υπομονή σου και σηκώνεσαι και φεύγεις. Μετά από ένα λεπτό το άτομο που περιμένεις έρχεται, αλλά το σημαντικό αποτέλεσμα που περιμένεις χάνεται.
Το μυστήριο αυτών των γεγονότων είναι: Όπως για παράδειγμα για την ύπαρξη ενός ψωμιού επιβάλλεται να υπάρχει ένα χωράφι, αλώνισμα, ένας μύλος και φούρνος. Έτσι ακριβώς και στη ταξινόμηση των πραγμάτων υπάρχει μια περίσκεψη και προνοητικότητα. Εξαιτίας της απληστίας που κατέχει το άτομο δεν μπορεί να συμπεριφερθεί προνοητικά και έξυπνα, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να τηρεί και να συμμορφωθεί με τα πνευματικά σκαλοπάτια αυτών των ταξινομημένων πραγμάτων. Έτσι, είτε θα παραλείψει ή θα αφήσει ελλιπείς κάποιο σκαλοπάτι και δεν θα φθάσει στο σκοπό του.
Ω εσείς αδέλφια που έχετε ζαλιστεί από τη βιοπάλη της ζωής κι έχετε μεθύσει με το πάθος για τα εγκόσμια! Ενώ η απληστία είναι τόσο επιζήμια και προκαλεί τόσους μπελάδες, πώς είναι δυνατόν να διαπράττεται κάθε κακία, διαφθορά και να αποδέχεστε κάθε υλικό αγαθό χωρίς να ελέγχεται αν προέρχεται από απαγορευμένες (Χαράμ) ή δίκαιες (Χαλάλ) πηγές; Πώς είναι δυνατόν στο δρόμο της απληστίας να τα αποδέχεστε όλα αυτά και να θυσιάζεται πολλά πράγματα που θα έχετε ανάγκη στην μεταθανάτιο ζωή σας; Μάλιστα σ` αυτό το δρόμο της απληστίας εγκαταλείπεται το Ζεκάτ27 το οποίο είναι από τις σημαντικές θεμελιώδες αρχές του Ισλάμ. Εντούτοις το Ζεκάτ είναι αιτία αφθονίας και ευμάρειας για κάθε άτομο, επίσης είναι το στοιχείο που απομακρύνει τους μπελάδες από κάθε άτομο. Αυτός που δεν δίνει το Ζεκάτ σε κάθε περίπτωση θα χάσει από την περιουσία του, τόσο, όσο δηλαδή θα έπρεπε να δώσει για το Ζεκάτ -ή θα τα δώσει σε πράγματα άχρηστα ή θα τον βρει κάποια συμφορά και θα του τα πάρει.
Σε ένα πραγματικό οραματισμό, στο πέμπτο χρόνο του πρώτου παγκοσμίου πολέμου, σε ένα περίεργο όνειρο ρωτήθηκε από μένα :
«Γιατί αυτή η πείνα, οι οικονομικές απώλειες και οι σωματικές δυσχέρειες βρήκαν τους Μουσουλμάνους;»
Είπα στο όνειρο μου:
«Ο Ύψιστος Αληθής Αλλάχ (Χακκ4) ζήτησε το ένα δέκατο από κάποια είδη περιουσίας(Υποσημείωση)[6] ή το ένα τεσσαρακοστό(Υποσημείωση)[7] από κάποια άλλα είδη, ώστε να ωφεληθούμε από τις προσευχές των φτωχών και να αποφύγουμε το μίσος και τη ζηλοφθονία τους. Εμείς από την απληστία μας φερθήκαμε με πλεονεξία και δεν δώσαμε τίποτα. Ο Ύψιστος Αληθής Αλλάχ (Χακκ4) πήρε τα τριάντα από τα σαράντα και τα οκτώ δέκατα από το συσσωρευμένο Ζεκάτ.
Επίσης ζήτησε από εμάς κάθε χρόνο, μόνο ένα μήνα πείνας (νηστεία) που εμπεριέχει εβδομήντα εμβρίθειες. Εμείς λυπηθήκαμε το άτομο μας (το Νάφς5) και δεν αντέξαμε μια προσωρινή και γευστική πείνα. Ο Ύψιστος Αληθής Αλλάχ (Χακκ4) ως τιμωρία, μας ανάγκασε να κρατήσουμε ένα είδος νηστείας εβδομήντα φορές πιο δύσκολη για πέντε χρόνια.
Επίσης ζήτησε από εμάς μόνο μια ώρα από τις εικοσιτέσσερις, μια ώρα ευχάριστη, μεγαλοπρεπής, λαμπρή και ωφέλιμη ώστε να τηρήσουμε τις κατά κάποιο τρόπο Επιμορφωτικές υπαγορεύσεις του Κυρίου (Ράμπ)15. Εμείς τεμπελιάσαμε και δεν εκπληρώσαμε αυτές τις προσευχές (Σαλά – Ναμάζι)[xvi] και τις επικλήσεις. Χάσαμε αυτή την μοναδική ώρα προσθέτοντας την στις υπόλοιπες ώρες. Ο Ύψιστος Αληθής Αλλάχ (Χακκ4), ως αντίτιμο αυτού, με ασκήσεις και υπαγορεύσεις και τρεξίματα μας υποχρέωσε να προσευχηθούμε με ένα είδος προσκυνήματος (Σαλά) που κράτησε πέντε χρόνια».
Μετά συνήλθα, σκέφτηκα και κατάλαβα ότι σ` αυτό τον οραματισμό υπάρχει μια πολύ σημαντική πραγματικότητα. Όπως αποδείχτηκε και εξηγήθηκε στον Εικοστό Πέμπτο Λόγο -στο οποίο γίνετε σύγκριση του πολιτισμού και των βουλευμάτων του Κουρ`αν-, η πηγή όλης της ανηθικότητας και των επαναστάσεων που υπάρχει στην κοινωνική ζωή της ανθρωπότητας είναι δύο στοιχεία:
Το πρώτο: «Από τη στιγμή που εγώ είμαι χορτάτος τη με νοιάζει η λιμοκτονία του άλλου;»
Το δεύτερο: «Δούλευε εσύ για να τρώω εγώ»
Αυτό που διατηρεί αυτά τα δύο στοιχεία είναι η συνέχιση του τόκου και η εγκατάλειψη του Ζεκάτ27. Η μοναδική λύση που θα θεραπεύσει αυτές τις δύο τρομερές κοινωνικές αρρώστιες είναι η διεξαγωγή του Ζεκάτ ως γενική αρχή και η υποχρεωτική καταβολή του και η απαγόρευση του τόκου.
Επίσης όχι μόνο ανάμεσα στα άτομα και στις ειδικές κοινότητες, αλλά ίσως για την κοινωνική ευτυχία όλης της ανθρωπότητας το Ζεκάτ27 είναι το θεμελιώδες στοιχείο και ίσως ο πιο σημαντικός στύλος για την συνέχιση της ανθρώπινης ζωής. Διότι στην ανθρωπότητα υπάρχουν δύο κοινωνικές τάξεις, οι πλούσιοι και οι φτωχοί. Η συμπόνια και η δωρεά των πλουσίων προς τους φτωχούς και από την άλλη ο σεβασμός και η εκτίμηση των φτωχών προς τους πλουσίους, εξασφαλίζεται μόνο με το Ζεκάτ27. Αλλιώς από ψηλά θα κατέβει η καταπίεση και η τυραννία προς τους φτωχούς κι από τους φτωχούς θα βγει το μίσος και η εξέγερση προς τους πλουσίους. Oι δύο κοινωνικές τάξεις θα είναι σε διαρκή πνευματική διένεξη και θα υπάρχει συνεχής αναταραχή και διχόνοια ανάμεσα τους. Ως αποτέλεσμα αυτού, όπως έγινε στη Ρωσία δηλαδή με την μορφή της διαμάχης του μόχθου και του κεφαλαίου, έτσι ακριβώς θα ξεκινήσουν να αλληλοτρώγονται μεταξύ τους.
Ω εσείς που είσαστε γενναιόδωροι και ευσυνείδητοι! Και εσείς που κάνετε δωρεές και προσφέρεται διάφορα! Αν οι δωρεές δεν γίνονται στο όνομα του Ζεκάτ27, τότε σ` αυτό υπάρχουν τρεις ζημιές. Και κάποιες φορές καταλήγουν να είναι και ανώφελες. Διότι αν δεν δίνεις για όνομα του Αλλάχ τότε πνευματικά, υποχρεώνεις τον φτωχό και αφήνεις τον καημένο στην αιχμαλωσία της ευγνωμοσύνης. Μάλιστα στερείσαι την αποδεκτή του προσευχή για σένα. Στην πραγματικότητα, ενώ είσαι ένας υπάλληλος διανομής του Ύψιστου Αληθούς Αλλάχ (Χακκ4) για να προσφέρει τα αγαθά Του στους δούλους Του, εσύ όμως νομίζοντας τον εαυτό σου ιδιοκτήτη των αγαθών αυτών γίνεσαι αχάριστος προς τα αγαθά που σου προσφέρονται.
Εάν δώσεις με σκοπό το Ζεκάτ27 τότε επειδή είναι για τον Ύψιστο Αληθή Αλλάχ (Χακκ4), κερδίζεις πνευματική ανταμοιβή του και δείχνεις την ευγνωμοσύνη και ευχαριστία σου για τα αγαθά αυτά. Επίσης ο στερημένος άνθρωπος επειδή δεν θα είναι υποχρεωμένος να σε κολακεύει θα έχει διαφυλάξει την υπόληψη και την αξιοπρέπεια του και οι προσευχές του σχετικά με εσένα θα είναι αποδεκτές. Πως μπορεί να συγκριθεί η αξία και η σοφία του Ζεκάτ27(το οποίο είναι υποχρεωτικό), με τις εθελοντικές δωρεές και προσφορές που όμως γίνονται με υποκρισία για δόξα και φήμη και στο τέλος αυτό που αποκομίζουν είναι η υποχρέωση και η ταπείνωση; Ενώ κάνοντας αυτές τις καλές πράξεις με σκοπό το Ζεκάτ27 και εκπληρώνεις το υποχρεωτικό το ιερό σου καθήκον και κερδίζεις την πνευματική ανταμοιβή, το Θεάρεστο, την ειλικρίνεια και μια αποδεκτή ευχή;
سُبْحَانَكَ لاَ عِلْمَ لَنَا اِلاَّ مَا عَلَّمْتَنَا اِنَّكَ اَنْتَ الْعَلِيمُ الْحَكِيمُ
اَللَّهُمَّ صَلِّ وَ سَلِّمْ عَلَى سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ الَّذِى قَالَ اَلْمُؤْمِنُ لِلْمُؤْمِنِ كَالْبُنْيَانِ الْمَرْصُوصِ يَشُدُّ بَعْضُهُ بَعْضًا
وَ قَالَ اَلْقَنَاعَةُ كَنْزٌ لاَ يَفْنَى وَعَلَى آلِهِ وَصَحْبِهِ اَجْمَعِينَ آمِينَ وَالْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ
«Σε αποκαθαίρουμε από κάθε είδους μειονέκτημα (Εσύ είσαι Ο Σουμπχάν) . Δεν κατέχουμε άλλη γνώση παρά αυτήν που μας έχεις διδάξει. Πράγματι! Είσαι -Εσύ- Ο Παντογνώστης (Ο Αλίμ), Ο Κατ` εξοχήν Σοφός Αλλάχ που δημιουργεί τα πάντα με σοφία, με νόημα και ωφέλεια και έτσι όπως πρέπει (Ο Χακίμ)»35
Ω Αλλάχ! Σ` Αυτόν που κηρύσσει ότι: “Οι πιστοί είναι σαν τις πέτρες ενός γερού κτιρίου, ο ένας δίνει δύναμη στον άλλον” και ότι “Η ολιγάρκεια είναι ένας ανεξάντλητος θησαυρός”. Τον Απόστολο σου Τον Μουχαμμέντ να παρέχεις ευλογίες και ειρήνη σε Αυτόν και σε όλη Του την οικογένεια και στους συντρόφους Του. Και ας είναι Του Αλλάχ ο κάθε αίνος, Του Συντηρητή και Επιμορφωτή όλων των Κόσμων (Ραμπ15).[xvii]
[Από το Δεύτερο Επίπεδο του Λαμπερού Στοιχείου (Hüccettü’z-Zehra) της Δέκατης Πέμπτης Ακτίνας (15. Şua)]
Η Έβδομη, Όγδοη Απόδειξη
وَاْلآجَالُ الْمُعَيَّنَةُ وَاْلاَرْزَا الْمُقَنَّنَةُ Δηλαδή, για μια σημαντική σοφία και βαθύνοια οι θάνατοι και τα αγαθά που φαινομενικά αντιλαμβάνονται σαν αόριστα και αβέβαια, κάτω από την κρυφή αυλαία στο τετράδιο του πεπρωμένου στη σελίδα του βίου, ο θάνατος κάθε έμβιου, είναι μοιραίος και καθορισμένος, δεν περνάει μπροστά ούτε και καθυστερεί. Και η καθημερινή τροφή και τα άλλα αγαθά κάθε έμψυχου, όπως αποδεικνύεται άπειρες φορές, στην επιγραφή του πεπρωμένου και της μοίρας έχει καθοριστεί και κατανεμηθεί. Για παράδειγμα ο θάνατος ενός μεγάλου δέντρου και το γεγονός ότι αφήνει στη θέση του το σπόρο του, το οποίο είναι ένα είδος ψυχής του δέντρου, και του αναθέτει το καθήκον της εξέλιξης του είδους, δείχνει ότι όλα γίνονται με τους σοφούς κανόνες του Παντογνώστη Του Προφυλάττων Αλλάχ (Αλίμ-ι Χαφίζ) ο οποίος επιβλέπει και προστατεύει τα δημιουργήματα Του. Το αγαθό (επιούσιος άρτος) του μωρού, το γάλα, που έρχεται μέσα από τους μαστούς οι οποίοι αποτελούνται από αίμα και φουσκί κι όμως καταλήγει και κυλάει στο στόμα αγνό και καθαρό χωρίς να έχει λερωθεί, δείχνει ότι απορρίπτεται κάθε πιθανότητα σύμπτωσης και αποδεικνύει οριστικά ότι γίνονται με το στοργικό νόμο Του Εύσπλαχνου Του Παντογνώστη, Ο οποίος είναι ο Συντηρητής όλων των πλασμάτων (Ρεζζάκ-ι Αλίμ-ι Ραχίμ). Ας συγκριθούν με αυτά τα δύο παραδείγματα όλα τα έμβια και τα έμψυχα όντα.
Δηλαδή, στην πραγματικότητα, και ο θάνατος είναι συγκεκριμένος και μοιραίος, μάλιστα και τα αγαθά είναι καθορισμένα, ανάλογα με τον καθένα, στο τετράδιο του πεπρωμένου. Αλλά για μια πολύ σημαντική σοφία και εμβρίθεια, ο θάνατος και τα αγαθά, κάτω από την αυλαία του άγνωστου κόσμου, φαίνονται και αόριστα και αβέβαια και φαινομενικά παρουσιάζονται σαν να συνδέονται με σύμπτωση. Αν ο θάνατος ήταν συγκεκριμένος σαν την δύση του Ηλίου, τότε η μισή ζωή θα περνούσε με πλήρη αδιαφορία και θα χανόταν χωρίς καμιά προσπάθεια και εργασία για τον άλλο κόσμο. Και μετά την μισή ζωή, με την αίσθηση και το τρομερό φόβο ότι κάθε μέρα ρίχνει κι ένα βήμα προς την αγχόνη του θανάτου η συμφορά του θανάτου αυξάνεται εκατό βαθμούς περισσότερο. Γι’ αυτό το λόγο λοιπόν οι συμφορές που συμβαίνουν -ακόμα και η Δευτέρα παρουσία που θεωρείτε το τέλος του κόσμου- έχει εγκαταλειφθεί κάτω από την αυλαία του άγνωστου, από οίκτο. Ενώ, τα απαραίτητα αγαθά (επιούσιος άρτος) που θεωρείτε ο μεγαλύτερος θησαυρός μετά την ζωή είναι η πιο πλούσια πηγή της ευχαριστίας και δοξολογίας και επειδή είναι το ευρύ ορυχείο της υποταγής, των προσευχών και των παρακλήσεων, εξωτερικά εμφανίζονται αόριστοι και συνδεδεμένοι με συμπτώσεις. Ώστε, κάθε στιγμή να μην κλείσουν οι πόρτες της ζήτησης απαραιτήτων αγαθών με το έλεος της προσφυγής, της παράκλησης των ικετεύσεων των δοξολογιών στη πύλη Του Συντηρητή όλων των πλασμάτων Του κατ` εξοχήν Σοφού (Ρεζζάκ-ι Κερίμ). Ειδάλλως αν δηλαδή τα απαραίτητα αγαθά δεν μας παρουσιάζονταν αόριστα και αβέβαια θα άλλαζε ολοκληρωτικά η ιδιότητα τους. Και ίσως θα κλείνανε οι πόρτες υποταγής και δουλείας με παρακάλια και προσευχές που γίνονται με δοξολογίες και ευγνωμοσύνη.
[Από το Υπέρτατο Σημείο (Ayetü-l Kübra) της Έβδομης Ακτίνας (7. Şua)]
Το Τριακοστό Τρίτο Επίπεδο το οποίο είναι η Τέταρτη Πραγματικότητα
Είναι η πραγματικότητα της απεριόριστης Στοργής και Ελέους, Ευσπλαχνίας, Συντήρησης και Σίτισης όλων των πλασμάτων που περιτυλίγει τα πάντα. (Ραχιμιγιέτ, Ρεζζακιγιέτ)
Δηλαδή, είναι η πραγματικότητα ότι: σε όλη την επιφάνεια της γης και μέσα της και στον αέρα της και στη θάλασσα της, τα υλικά και στομαχικά και πνευματικά, όλα τα απαραίτητα αγαθά όλων των έμβιων και ιδιαίτερα των έμψυχων και κυρίως των αδύναμων και αδύνατων και ιδιαίτερα των νεοσσών τους προσφέρονται, στοργικά. τα οποία (απαραίτητα αγαθά) φτιάχνονται από ένα απλό και ξερό χώμα και από άψυχα και ξερά ξύλινα κομμάτια σαν κόκαλα, και κυρίως το πιο αρεστό αυτό που προέρχεται μέσα από το αίμα και φουσκί. ναι αυτές οι χιλιάδες οκάδες τροφές -που φτιάχνονται από ένα δράμι κόκαλο όπως το κουκούτσι- προσφέρονται από ένα αόρατο χέρι, καθένα απ’ αυτά στο χρόνο τους, με κανονισμένο τρόπο, χωρίς να παραλείπετε και να μπερδεύετε, μπροστά στα μάτια μας.
Ναι όπως το εδάφιο اِنَّ اللّهَ هُوَ الرَّزَّاقُ ذُو الْقُوَّةِ اْلمَتِينُ «Γιατί o AΛΛΑΧ είναι Εκείνος που δίνει (το κάθε τι) για την Συντήρηση, Κύριος (Ράμπ15) της πανίσχυρης δύναμης.»[xviii] παραχωρεί και αφιερώνει την τροφοδοσία και διατροφή στον Ύψιστο, Αληθής Αλλάχ (Χακκ4) έτσι και το εδάφιο,
وَمَا مِنْ دَابَّةٍ فِى اْلاَرْضِ اِلاَّ عَلَى اللّهِ رِزْقُهَا وَيَعْلَمُ مُسْتَقَرَّهَا وَمُسْتَوْدَعَهَا كُلٌّ فِى كِتَابٍ مُبِينٍ
«Δεν υπάρχει κανένα (κινούμενο) πλάσμα πάνω στη γη που η συντήρησή του (η τύχη του) να μην εξαρτάται απ` τον ΑΛΛΑΧ. Γνωρίζει τον τόπο της οριστικής του διαμονής (στην μήτρα) και για πόσο θα μένει σ` αυτόν (το πότε και που θα πεθάνει). Όλα (αυτά) είναι καταγραμμένα σε ολοφάνερο βιβλίο.»[xix]
εγγυάται και παίρνει υπό την εγγύηση του Απόλυτου Συντηρητή και Επιμορφωτή όλων των δημιουργημάτων (του Ραμπ - Αλλάχ) τα απαραίτητα αγαθά όλων των ανθρώπων και ζώων, επίσης,
وَكَاَيِّنْ مِنْ دَابَّةٍ لاَ َتحْمِلُ رِزْقَهَا اَللّهُ يَرْزُقُهَا وَاِيَّاكُمْ وَ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ
«Και πόσο αμέτρητα είναι (τα πλάσματα) τα ζωντανά που δεν κουβαλούν τίποτε στη συντήρηση τους; Ο ΑΛΛΑΧ είναι που τρέφει και εσάς και αυτά, είναι Αυτός που ακούει τα πάντα (Σεμί’ )και Ο Παντογνώστης (Αλίμ).»37
και στο παραπάνω εδάφιο το ότι προσφέρετε το απαραίτητο αγαθό αυτών που δεν μπορούν να το αποκτήσουν, των αδύναμων και ανήμπορων των αδύνατων που είναι αβοήθητοι, το ότι προσφέρετε δηλαδή από ένα ανέλπιστο μέρος, ίσως από το υπερπέραν, ίσως από το πουθενά… για παράδειγμα το ότι εγγυάται και δίνει με ορατό τρόπο, τη διατροφή, ακόμη και των εντόμων που βρίσκονται στο βυθό και όλων των νεοσσών από ανέλπιστα μέρη και όλων των ζώων κάθε άνοιξη, μόνο και μόνο από το υπερπέραν, ακόμη και στους αιτιολάτρες, κάτω από την αυλαία των αιτιών, αναγγέλλει και αποδεικνύει ότι όλα αυτά τα προαναφερόμενα τα δίνει πάλι Αυτός. Έτσι το ίδιο, αρκετά εδάφια του Κουρ’άν και οι απεριόριστες μαρτυρίες των υπάρξεων, δείχνουν ομόφωνα ότι κάθε έμβιο τρέφεται από την ευσπλαχνία Του ενός και Μοναδικού κατόχου Μεγαλείου Δύναμης και Συντηρητή όλων των πλασμάτων (Του Ρεζζάκ-ι Ζουλτζελάλ Αλλάχ).
Ναι, τα δέντρα τα οποία έχουν ανάγκη ένα είδος απαραιτήτων αγαθών όμως είναι ανήμπορα και άβουλα, παραμένοντας στη θέση τους με εγκαρτέρηση, τα απαραίτητα τους αγαθά έρχονται σ` αυτά τρέχοντας. Και το γεγονός ότι η διατροφή των αδύναμων νεοσσών κυλάει στο στόμα τους από τις απίθανες εντυπωσιακές αντλίες και μόλις αυτά τα νεοσσά αποκτήσουν λίγη δύναμη και λίγη βούληση σταματάει το γάλα, και κυρίως το να δίνεται ως βοήθεια η στοργή της μητέρας στα μωρά των ανθρώπων, αποδεικνύει με σαφήνεια ότι: το επιτρεπτό και δίκαιο (Χαλάλ) απαραίτητο αγαθό, δεν σχετίζετε με την δύναμη και την θέληση, ίσως σχετίζετε με την αδυναμία που προέρχεται από την εγκαρτέρηση και την ανημποριά.
Η απληστία η οποία τις περισσότερες φορές είναι αιτία απογοήτευσης και είναι πρόκληση της δύναμης της θέλησης και της πονηριάς τα οποία υπάρχουν σε μια ομάδα λογοτεχνών, και μέσο αυτών όπως κατευθύνονται σε ένα είδος ζητιανιάς, έτσι ακριβώς η αδυναμία που προέρχεται από την εγκαρτέρηση (tevekkioul)38 και υπάρχει σε κάποιους απονήρευτους, αγενής και πολύ απλούς ανθρώπους και τους κατευθύνει στο πλούτο και στην ευπορία. Η παροιμία كَمْ عَالِمٍ عَالِمٍ اَعْيَتْ مَذَاهِبُهُ وَ جَاهِلٍ جَاهِلٍ تَلْقَاهُ مَرْزُوقًا «Υπάρχουν τόσοι επιστήμονες που αντιμετωπίζουν βιοποριστικά προβλήματα. Και υπάρχουν τόσοι αμόρφωτοι αγράμματοι που κολυμπάνε μέσα στα πλούτοι.» αποδεικνύει ότι το επιτρεπτό και δίκαιο (Χαλάλ) απαραίτητο αγαθό δεν αποκτιέται και δεν επιτυγχάνεται με την εξουσία και την δύναμη της βούλησης. Ίσως δίνετε από το έλεος κάποιου Ο οποίος δέχεται την εργασία και το μόχθο του και τον λυπάται για τις ανάγκες που έχει και του τα δωρίζει από την Φιλευσπλαχνία Του. Όμως τα απαραίτητα αγαθά είναι δύο ειδών:
Το πρώτο: Είναι το πραγματικό και έμφυτο απαραίτητο αγαθό το οποίο είναι υπό την εγγύηση Του Απόλυτου Συντηρητή και Επιμορφωτή όλων των δημιουργημάτων (Ραμπ). Μάλιστα είναι τόσο τακτοποιημένο ώστε το λίπος και το αποθηκευμένο με διάφορες μορφές έμφυτο απαραίτητο αγαθό που υπάρχει στο σώμα μπορεί να (τον) κρατήσει ζωντανό και να διατηρήσει την ζωή του χωρίς να έχει φάει τουλάχιστον περισσότερο από είκοσι μέρες. Δηλαδή αυτοί που φαινομενικά πεθαίνουν από την πείνα είκοσι τριάντα μέρες πριν και πριν τελειώσει το συσσωρευμένο έμφυτο απαραίτητο αγαθό, δεν πεθαίνουν από ανυπαρξία αγαθού αλλά ίσως πέθαναν από τις ασθένειες που πηγάζουν από τις κακές συνήθειες και από την εγκατάλειψη κάποιων άλλων συνηθειών.
Το δεύτερο απαραίτητο αγαθό: Είναι το εξωπραγματικό, τεχνητό απαραίτητο αγαθό το οποίο με την συνήθεια, την σπατάλη και κακή μεταχείριση θεωρείτε ως αναγκαία. Αυτό το απαραίτητο αγαθό δεν είναι υπό την εγγύηση Του Απόλυτου Συντηρητή και Επιμορφωτή όλων των δημιουργημάτων (Ραμπ), αλλά ίσως εξαρτάτε από την δωρεά. Κάποιες φορές το δίνει κάποιες φορές δεν το δίνει.
Σχετικά μ’ αυτό το δεύτερο απαραίτητο αγαθό ευτυχής είναι αυτός που με εξοικονόμηση και ολιγάρκεια -τα οποία είναι πηγή ευτυχίας και απόλαυσης-, θεωρώντας μια έμπρακτη επίκληση και ένα είδος προσευχής την δίκαια εργασία του ώστε να φτάσει στα απαραίτητα αγαθά (Χαλάλ) και με ευχαριστία και ευγνωμοσύνη δέχεται αυτή την δωρεά και περνάει την ζωή του ευτυχισμένα. Και δυστυχής είναι, αυτός που με την σπατάλη και την απληστία -τα οποία είναι πηγή στεναχώριας και ζημιάς και λύπης-, αφήνοντας την δικαιωματική δίκαια εργασία (Χαλάλ) καταφεύγει σε κάθε τρόπο κάνοντας τα πάντα με τεμπελιά και τυραννία και περνάει τη ζωή του παραπονιάρικα, και ίσως και την σκοτώνει.
Όπως το στομάχι θέλει ένα απαραίτητο αγαθό έτσι και οι πνευματικές λεπτές αισθήσεις και συναισθήματα του ανθρώπου τα οποία είναι η καρδιά, η ψυχή και το μυαλό, τα μάτια και τα αυτιά και το στόμα ζητάνε τα απαραίτητα τους αγαθά από Τον Απόλυτο Συντηρητή όλων των δημιουργημάτων, -και Τον Κάτοχο απεριόριστης Στοργής και Ελέους και Ευσπλαχνίας, που περιτυλίγει τα πάντα και σε αυτόν τον κόσμο και στο υπερπέραν (Ρεζζάκ-ι Ραχίμ)-, και τα παίρνουνε με ευγνωμοσύνη με ευχαριστία. Τα απαραίτητα αγαθά προσφέρονται στο καθένα τους ξεχωριστά, κατάλληλα γ` αυτούς και ικανοποιώντας τους, χαρίζοντας τους τη γεύση, επιδαψιλεύοντας από το θησαυροφυλάκιο της Ευσπλαχνίας και Ελέους Του. Ίσως Ο (Ρεζζάκ-ι Ραχίμ) έχει δημιουργήσει τα μάτια και τα αυτιά, την καρδιά και το όραμα και το μυαλό, το καθένα από αυτά τα λεπτά αισθήματα ως ένα κλειδί ώστε να ανοίξει το θησαυροφυλάκιο Του Ελέους Του και να τους προσφέρει περισσότερα απαραίτητα αγαθά. Όπως για παράδειγμα το μάτι είναι το κλειδί του πολύτιμου θησαυρού των κοσμημάτων τα οποία εμφανίζονται ως η ομορφιά και η ωραιότητα της επιφάνειας της γης, έτσι λοιπόν το ίδιο είναι και τα υπόλοιπα, -το καθένα- μπορεί να γίνει το κλειδί ενός κόσμου και να επωφεληθεί με την πίστη.
Ω κακομοίρη άνθρωπε που είσαι διασκορπιστείς, σπάταλος, ω τύραννε άδικε ω λερωμένε, βρώμικε! Επειδή δεν πραγματοποιείς την εξοικονόμηση, την καθαριότητα και την δικαιοσύνη, τα οποία είναι οι κανόνες κίνησης όλου του Σύμπαντος όλων των υπάρξεων, και επειδή αντιτάσσεσαι σε όλη την οντότητα προσελεύσεις το πνευματικό μίσος και το θυμό τους. Μα σε τι στηρίζεσαι και εξοργίζεις όλες τις υπάρξεις με την τυραννία σου την ανισορροπία σου την σπατάλη και την ακαθαρσία σου;
Ναι η σοφία η βαθύνοια που κυριαρχεί σε όλο το σύμπαν και προέρχεται από την μεγαλύτερη αντανάκλαση του ονόματος (Χακίμ) -Του Κατεξοχήν Σοφού Αλλάχ που δημιουργεί τα πάντα με σοφία, με νόημα και ωφέλεια και έτσι όπως πρέπει- κινείτε πάνω στην εξοικονόμηση και την μη σπατάλη και διατάζει την εξοικονόμηση…
[Είναι μια πραγματικότητα που έχει εξηγήσει o δάσκαλος μας ο αξιοσέβαστος Μπεντιουζζαμάν Σαΐντ Νούρσι σε ένα γράμμα σχετικά με την εξοικονόμηση, την ολιγάρκεια και σπατάλη.]
Ερώτηση: Εσύ παλιά όταν ταξίδευες στην ανατολή εκεί στις φυλές των Βεδουίνων, τους ενθάρρυνες πολύ και τους προσκαλούσες στον πολιτισμό και στην πρόοδο. Γιατί εδώ και περίπου σαράντα χρόνια, αποκαλείς ως «βαρβαρότητα» τον σημερινό πολιτισμό και αποσύρθηκες από την κοινωνική ζωή και μπήκες στον ασκητισμό;
Απάντηση: Διότι στον σημερινό δυτικό πολιτισμό που ενεργεί αντίθετα στους επουράνιους Οικουμενικούς κανόνες, τα αρνητικά έχουν υπερτερήσει στα θετικά και τα λάθη, οι ζημιές έχουν υπερτερήσει στις ωφέλειες του. Επειδή ο πραγματικός σκοπός του πολιτισμού ο οποίος είναι η γενική άνεση και η ευτυχία στον κόσμο, καταστράφηκε και επειδή η σπατάλη και η ασωτία πήρε τη θέση της εξοικονόμησης και της ολιγάρκειας, και υπερίσχυσε η τάση για τεμπελιά και ξεκούραση στο μόχθο και την εξυπηρέτηση, αυτό οδήγησε την απελπισμένη ανθρωπότητα στην φτώχια και στην τεμπελιά. Ο βασικός κανόνας του επουράνιου Κουρ`αν είναι:
كُلُوا وَ اشْرَبُوا وَ لاَتُسْرِفُوا
“Τρώτε και πίνετε, αλλά μην υπερβάλλετε, σπαταλάτε! ” 24
لَيْسَ ِلْلاِنْسَانِ اِلاَّ مَا سَعَى
“ Και ότι ο άνθρωπος δεν μπορεί να έχει τίποτα περισσότερο από ότι έχει μοχθήσει γι` αυτό (σαν αμοιβή των πράξεων του).” [xx]
Σύμφωνα με αυτήν την βασική διαταγή, «Η ευτυχία του ανθρώπου είναι στην εξοικονόμηση, στην εργασία και προσπάθεια, και μόνο με αυτό, είναι δυνατόν να συμφιλιωθούν τα λαϊκά στρώματα της ανθρωπότητας με τα στρώματα των διακεκριμένων» Στηριζόμενος σ` αυτή την εξήγηση του Ρισαλέ-ι Νουρ θα πω μερικά σύντομα ευφυολογήματα:
Το πρώτο: Στην νομαδική ζωή η ανθρωπότητα είχε ανάγκη τρία τέσσερα πράγματα. Ίσως μόνο οι δύο στους δέκα δεν μπορούσαν να αποκτήσουν αυτές τις τρεις τέσσερις ανάγκες. Ο σημερινός δυτικός πολιτισμός με το συνήθειο του εθίμου και της εξάρτησης προκαλώντας την κατάχρηση, σπατάλη, και τον ενθουσιασμό εμφανίζει τις μη απαραίτητες ανάγκες ως απαραίτητες ανάγκες κάνοντας τον σημερινό πολιτισμένο άνθρωπο -ο οποίος είναι ενδεής μόνο σε τέσσερις ανάγκες- σ` αυτήν την εποχή να είναι ενδεής σε είκοσι πράγματα. Αυτοί που προμηθεύονται αυτές τις ανάγκες με απόλυτα νόμιμο και επιτρεπτό (Χαλάλ) τρόπο, μπορεί να είναι μόνο δύο στους είκοσι. Οι δεκαοκτώ θα παραμείνουν ενδεής. Δηλαδή ο σημερινός πολιτισμός κάνει τον άνθρωπο πολύ φτωχό. Έχει καθοδηγήσει, την ανθρωπότητα μέσω αυτών των αναγκών στην τυραννία και στο άδικο ανεπίτρεπτο κέρδος (Χαράμ). Προτρέπει πάντα την σύγκρουση ανάμεσα στο απεγνωσμένο λαϊκό στρώμα και το στρώμα των πλουσίων. Εγκαταλείποντας τον βασικό κανόνα του Κουρ`άν δηλαδή την «Υποχρέωση του Ζεκάτ27 και Απαγόρευση του τόκου » -μέσω του οποίου εξασφαλίζετε η υπακοή των λαϊκών στρωμάτων προς τους πλουσίους και η στοργή των πλουσίων προς τα λαϊκά στρώματα- αναγκάζει τους πλουσίους να οδηγηθούν στην τυραννία και τους φτωχούς στην εξέγερση. Έκανε άνω κάτω την ηρεμία και ησυχία της ανθρωπότητας.
Δεύτερο ευφυολόγημα: Το γεγονός ότι η απίθανη εξέλιξη του σημερινού πολιτισμού είναι δωρεές Του Απόλυτου Συντηρητή και Επιμορφωτή όλων των δημιουργημάτων (Ραμπ), και απαιτούν μια πραγματική ευχαριστία, και ενώ η χρήση όλων αυτών πρέπει να είναι για το συμφέρον του ανθρώπινου γένους, σήμερα βλέπουμε ότι αυτοί οδηγούν ένα σημαντικό μέρος ανθρώπων στην τεμπελιά και στην ασωτία, εγκαταλείποντας την εργασία και το μόχθο. Τους δίνει την τάση να υπακούον τις πρόσκαιρες επιθυμίες, αποθαρρύνοντας τη διάθεση για εργασία. Και μέσω της μη ολιγάρκειας και μη εξοικονόμησης τους κατευθύνει στην ασωτία, σπατάλη, τυραννία και στην παρανομία (Χαράμ).
Για παράδειγμα όπως αναφέρεται στο “Φωτεινό Κλειδί του Ρισαλέ-ι Νουρ”, εκεί που το ραδιόφωνο ήταν ένα μεγάλο αγαθό και είναι στην διάθεση και χρήση της ανθρώπινης ωφέλειας, και ενώ απαιτεί μια πνευματική ευχαριστία, είναι γεγονός ότι τα τέσσερα πέμπτα ξοδεύονται για πρόσκαιρους ενθουσιασμούς, για άχρηστα, περιττά πράγματα με αποτέλεσμα η ακρόαση του ραδιοφώνου να οδηγεί στη τεμπελιά και τον ενθουσιασμό και να αποθαρρύνει από την εργασία. Έτσι απομακρύνετε απτό πραγματικό του καθήκον.
Και μάλιστα, ένα μέρος από τα ωφέλιμα θαυμάσια μεταφορικά μέσα, η χρήση των οποίων πρέπει να είναι για την εργασία και τις διάφορες ουσιαστικές ενέργειες που υπηρετούν το πραγματικό σκοπό των ανθρωπίνων αναγκών, εντούτοις, -το έχω δει και ο ίδιος ότι- ένα δύο από αυτά ξοδεύονται στις απαραίτητες ανάγκες, έναντι αυτού τα οκτώ στα δέκα ξοδεύονται για κέφι, ενθουσιασμό, για βόλτα, αναψυχή και τεμπελιά. Υπάρχουν χιλιάδες παραδείγματα σ` αυτά τα μικρά παραδείγματα.
Με λίγα λόγια ο σημερινός δυτικός πολιτισμός επειδή δεν υπακούει πλήρης τις επουράνιες θρησκείες, έχει κάνει την ανθρωπότητα και φτωχό και έχει αυξήσει τις ανάγκες του. Καταστρέφοντας τις αρχές της εξοικονόμησης και ολιγάρκειας έχει αυξήσει την σπατάλη, την απληστία και πλεονεξία και έχει ανοίξει το δρόμο για την τυραννία και παρανομία (Χαράμ).
Επίσης προτρέποντας την ενδεής ανθρωπότητα στα μέσα ασωτίας την έχει ρίξει στην τεμπελιά. Έχει αποθαρρύνει την πρόθεση για εργασία και πράξη. Ενθαρρύνοντας την για πρόσκαιρους ενθουσιασμούς και καλοπέραση, την καθοδηγεί στην άσκοπη και ανώφελη σπατάλη της ζωής της.
Έχει αρρωστήσει αυτόν τον ενδεή και τεμπέλη άνθρωπο. Ναι, η κατάχρηση και η σπατάλη έγιναν η αιτίες για την διάδοση και εξάπλωση εκατό ειδών ασθενειών.
[1] Υποσημείωση: Κουταλάκι του γλυκού.
[2] Υποσημείωση: Εξαιτίας της σπατάλης η κατανάλωση αυξάνεται και μειώνεται η παραγωγικότητα. Όλοι στρέφουν τα μάτια προς το δημόσιο τομέα. Τότε μειώνετε η τέχνη, το εμπόριο, η γεωργία τα οποία είναι η πηγή της κοινωνικής ζωής. Και ο λαός αυτός ξεπέφτει, εξευτελίζεται και φτωχαίνει.
[3] Υποσημείωση: Ρωτήσανε τον διάσημο επιστήμονα τον Μπουζουρμέχρ (Büzürg-Mihr) τον βεζίρη του Νουσιρεβαν-ι Αδιλ ο οποίος ήταν από τους δίκαιους βασιλιάδες του Ιράν, “Γιατί οι λόγιοι εμφανίζονται στην πόρτα των προϊστάμενων και οι προϊστάμενοι δεν εμφανίζονται στην πόρτα των λογίων; Ενώ η επιστήμη είναι πιο άξια από το αξίωμα του προϊστάμενου.” Ως απάντηση έχει πει: “Από την επιδεξιότητα του επιστήμονα και από την άγνοια του προϊστάμενου.” Δηλαδή οι προϊστάμενοι, οι διοικητές από την αμάθεια τους δεν ξέρουν την αξία της επιστήμης ώστε να πάνε στην πόρτα του λογίου και να αναζητήσουν την επιστήμη. Ενώ οι επιστήμονες από την επιδεξιότητα τους καθώς επίσης και επειδή ξέρουν την αξία του έργου τους, ψάχνουν στην πόρτα της διοίκησης. Έτσι ο Μπουζουρμέχρ έχει απαντήσει ευγενικά σχολιάζοντας με κομψό τρόπο την απληστία τους η οποία είναι αποτέλεσμα της οξύνοιας τους και είναι αιτία για την φτώχεια και ταπείνωση που υπάρχει ανάμεσα στους επιστήμονες. (Χουσρέβ)
[4] Υποσημείωση: Ένα γεγονός που το επιβεβαιώνει αυτό: Στην Γαλλία δίνουν βεβαίωση ζητιανιάς στους λόγιους διότι ζητιανεύουν ωραία. (Σουλεϊμάν Ρουσντί)
[5] Υποσημείωση: Ναι, με όποιον σπάταλο κι αν συνομιλήσεις, θα ακούσεις παράπονα. Όσο πλούσιος κι αν είναι θα παραπονεθεί. Αν συνομιλήσεις με τον πιο φτωχό ολιγαρκή άτομο θα ακούσεις να δοξάζει τον Αλλάχ.
[6] Υποσημείωση: Δηλαδή, το ένα δέκατο από την ετήσια σοδιά που μας δίνει κάθε χρόνο, όπως για παράδειγμα το σιτάρι.
[7] Υποσημείωση: Δηλαδή, από το τεσσαρακοστό που έχει ήδη δώσει (ο Αλλάχ), κάθε χρόνο συνήθως το λιγότερο μέσο εμπορικών αποδοχών και μέσο κτηνοτροφίας, και δίνει (Ο Μουσουλμάνος) το ένα από τα σαράντα της νέας του συνολικής περιουσίας.
[i] (Κουρ’άν, Σούρα ελ-Εαράφ, 7:31)
[ii] (κ.σ. Kuddıse Sırruhu): Να Είναι Άγια και Καθαρή η Γνώση που Κατέχει από την Θεία Σοφία!
[iii] Η πνευματική (ηθική) διαδεδομένη είδηση - Μanevi Τevatür: Η πνευματική (ηθική) διαδεδομένη είδηση είναι δύο ειδών: Η μια είναι «σιωπηλή». Με τη σιωπή δηλαδή δηλώνει συγκατάθεση. Για παράδειγμα: Εάν ένας άντρας γνωστοποιήσει ένα περιστατικό υπό την όψη ενός πλήθος και το πλήθος δεν τον διαψεύσει, αλλά ανταποκριθεί με σιωπή, είναι σαν να το παραδέχεται. Ιδιαίτερα εάν το πλήθος αυτό είναι μια κοινότητα, η οποία είναι ενδιαφερόμενοι του αναφερόμενου περιστατικού, επιπλέον είναι μια κοινότητα προδιατεθειμένη να επικρίνει, δεν παραδέχεται ούτε ένα λάθος και απορρίπτει ισχυρά το ψέμα, τότε βεβαίως και η σιωπή της είναι μια ισχυρή απόδειξη της ύπαρξης αυτού του περιστατικού.
Το δεύτερο είδος της πνευματικής (ηθικής) διαδεδομένης είδησης είναι ότι: Φημολογείται η είδηση ενός περιστατικού, όπως για παράδειγμα «διακόσιοι άντρες έχουν χορτάσει με έναν οκά τροφή» που όμως ο καθένας από τους μεταδότες εκφράζει την είδηση του περιστατικού με διαφορετικό τρόπο, όμως στο σύνολο τους όλοι συμφωνούν στην ύπαρξη του ίδιου περιστατικού. Η ύπαρξη του ακέραιου αυτού περιστατικού είναι είδηση ως προς το ήθος του νοήματος και είναι σίγουρη. Η μορφολογική διαφορά δεν είναι επιζήμια.
[iv] Ζακάτ: Zakat ( αραβικά : زكاة, " καθαρισμός» ή "ελεημοσύνη"), ένας από τους πέντε στύλους, αρχές του Ισλάμ, είναι η παροχή ενός σταθερού τμήματος του πλούτου στους φτωχούς και άπορους. Zakat είναι θρησκευτικό καθήκον, και αναμένεται να καταβληθεί από όλους τους μουσουλμάνους που κατέχουν κάποια οικονομικά κριτήρια. Εκτός από τις υποχρεώσεις του zakat, οι μουσουλμάνοι καλούνται να προβαίνουν σε εθελοντικές συνεισφορές (Σαντακά-sadaqat).
Το εισπραχθέν ποσό κυμαίνεται στα 2,5 τοις εκατό, ή και παραπάνω ανάλογα με τον τύπο των αγαθών που φορολογούνται.
Κάποιες κατηγορίες ανθρώπων (asnaf) που δικαιούνται να λαμβάνουν κεφάλαια zakat, σύμφωνα με το Κουρ`άν είναι:
1. Όσοι ζουν σε συνθήκες απόλυτης φτώχειας (Al-Fuqarā »)
2. Όσοι δεν μπορούν να καλύψουν τις βασικές ανάγκες τους (Al-Masākīn)
3. Οι υπάλληλοι που συλλέγουν το Zakat. (Al-Āmilīna »Alaihā)
4. Στους φίλο-Ισλαμιστές από άλλες θρησκείες (Al-Mu'allafatu Qulūbuhum)
5. Εκείνοι που έχουν υποστεί συντριπτικά χρέη, ενώ προσπαθούν να ικανοποιήσουν τις βασικές τους ανάγκες (Al-Ghārimīn)
6. Όσοι εργάζονται για ένα ισλαμικό σκοπό (FI Sabīlillāh)
7. Οι ταξιδιώτες που έχουν ανάγκη (Ibnus-Sabīl)
Zakat δεν μπορεί να δοθεί στους γονείς, παππούδες και γιαγιάδες, παιδιά, εγγόνια, ή συζύγους. Επίσης σε οργανισμούς που πληρώνουν μισθούς στους υπαλλήλους τους, ή να χρησιμοποιούν τα χρήματα για επενδύσεις.
Το zakat είναι μια πράξη ευσέβειας, καθώς και διατήρηση της κοινωνικής αρμονίας μεταξύ των πλουσίων και των φτωχών. Το Zakat προωθεί μια πιο δίκαιη αναδιανομή του πλούτου, και καλλιεργεί την αίσθηση της αλληλεγγύης
[v] (Κοράνι, Σούρα Ελ-Δαριγιάτ, 51:58)
[vi] (Κοράνι, Σούρα Ελ- Χουντ, 11:6)
[vii] Σαχάμπε: Οι πιστοί που έχουν δει Τον Προφήτη Μουχάμμεντ Σάλλελλαχου Αλεïχί Ουεσελλέμ, (Η ειρήνη και οι ευλογίες του Αλλάχ μαζί του) εν`ζωή.
[viii] R. A. (Radiyallahu Αnh: Ο Αλλάχ πάντα ήταν ικανοποιημένος μαζί του)
[ix]Σουμπχάναλλάχ!: Ο Αλλάχ είναι σε απέραντο βαθμό υπεράνω κάθε είδους ατέλειας και ελλειπτικότητας. H έκφραση “Φε-Σουμπχάναλλάχ!” χρησιμοποιείτε για να δείξει έκπληξη.
[x] Ad-Daylami, Musnad iv, 385.
[xi] Ibn-oul Esir, en-Nihaya fi Garibi-l Hadis, iv 114 ; Ez-Zebidi, Tacul-Arus: 22:90.
[xii] (Κουρ’άν, Σούρα Ελ-Μπάκαρα, 2:32)
[xiii] (Κουρ’άν, Σούρα Ελ- Δζαριγιάτ, 51:58)
[xiv] (Κουρ’άν, Σούρα Ελ- Ανκεμπούτ, 29:60)
[xv] Εγκαρτέρηση (tevekkioul): Πίστη στον Αλλάχ και υποταγή στο θέλημα του.
[xvi] Σαλά – Ναμάζι: Η ονομασία των πέντε υποχρεωτικών καθορισμένων προσευχών στο Ισλάμ, γνωστό και ως Ναμάζι.
Υπάρχουν πέντε υποχρεωτικές καθορισμένες προσευχές Σαλά στο Ισλάμ οι οποίες είναι:
1. Η πρωινή προσευχή (Σαλάτ`ουλ Φέτζρ – Salat’oul Fetzr): Είναι η προσευχή που τελείτε πριν την ανατολή του ηλίου.
2. Η μεσημβρινή προσευχή (Σαλάτ`ουλ Ζούχρ – Salat’oul Zouhr): Είναι η προσευχή που τελείτε όταν ο ήλιος είναι στην κορυφή και μετά.
3. Η απομεσημερηνή προσευχή (Σαλάτ`ουλ Άσρ – Salat’oul Asr)): Είναι η απογευματινή προσευχή που τελείτε όταν ο ήλιος ξεκινά να δύει.
4. Η βραδινή προσευχή (Σαλάτ`ουλ Μάγκριπ – Salat’oul Magrib): Είναι η προσευχή που τελείτε μετά την δύση του ηλίου.
5. Η νυχτερινή προσευχή (Σαλάτ`ούλ Ίσα - Salat’oul Isha): Είναι η προσευχή που τελείτε την νύχτα όταν σκοτεινιάσει εντελώς.
[xvii] Suyuti, al-Fath`ul Kebir, ii-309.
[xviii] (Κουρ’άν, Σούρα Ελ- Δζαριγιάτ, 51:58)
[xix] (Κουρ’άν, Σούρα Ελ- Χουντ, 11:6)
[xx] (Κουρ’άν, Σούρα Ελ- Νετζμ, 53: 39)