Uhuvvet

ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΥΛΛΟΓΗ ΤΟΥ ΡΙΣΑΛΕ-Ι ΝΟΥΡ

(ΑΓΙΕΤ’ΟΥΛ  ΚΙΟΥΜΠΡΑ)

ΤΟ ΥΠΕΡΤΑΤΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ

ΤΟΥ

ΜΠΕΝΤΙΟΥΖΑΜΑΝ  ΣΑÏΝΤ  ΝΟΥΡΣΙ

BEDİÜZZAMAN SAİD NURSÎ

Μπισμιλλάχιρραχμάνιρραχίμ

Στο όνομα του Αλλάχ, του Πολυεύσπλαχνου (Ραχμάν), του  Οικτίρμονος

(Ραχίμ)

Τα πεντακόσια αντίγραφα αυτού του δοκιμίου μαζί με την προσθήκη του, εξετάστηκαν επί δύο χρόνια ακριβώς, πριν από δέκα χρόνια, από την πλευρά του κακουργιοδικείου της πόλης Ντενίζλι και της Άγκυρας, όπου ομόφωνα έχουν αποφασίσει για την αθωότητα τους και την επιστροφή τους σε εμάς. Αυτό δείχνει ότι, το έργο αυτό είναι μια πραγματικότητα του Κουρ’άν και αποτελεί  ένα μεγάλο προστατευτικό τοίχος απέναντι στην φοβερή καταστροφική συμφορά  αυτής της εποχής. Για το λόγο αυτό, το προσφέρουμε στο δικαστήριο, στη νομαρχία και στο αστυνομικό διαμέρισμα αυτής της ευλογημένης πόλης. Εάν κριθεί κατάλληλο, ας τυπωθεί με την καινούρια γραφή ώστε να γίνει  αφορμή για την λύτρωση των πολιτών από τους πνευματικούς κινδύνους που έρχονται από έξω.

Αυτή τη φορά διαλογίστηκα αυτό το δοκίμιο με προσοχή. Πράγματι διαπίστωσα σε βαθμό μαρτυρίας ότι είναι όντος άξιο των εγκρίσεων του Ιμάμ-ι Αλή (Ρ.Α: Είθε ο Αλλάχ να είναι ευχαριστημένος από αυτόν) - και άλλων οσίων οι οποίοι συνυπογράφουν την έγκρισή του εκθέτοντας  σημεία από το άγνωστο. Η δυσχέρεια που περνάμε τώρα, εκατό φορές μεγαλύτερη κι αν ήτανε, πάλι είναι πολύ φτηνή. Και κατάλαβα ότι είναι απαραίτητο να την αντιμετωπίσουμε όχι με δυστυχία και παράπονο αλλά με ευχαρίστηση και δοξολογία.

Σαΐντ Νουρσί

Σημείωμα: Αυτή η σελίδα είναι ένα ακριβές απόσπασμα γραμμένο με την παλιά γραφή και έχει πολλαπλασιαστεί όπως ήταν με πολυγράφο. Οι εκφράσεις «πεντακόσια αντίτυπα»  και «πριν από δέκα χρόνια» ανήκουν σε αυτό.

ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΜΙΑ ΔΗΛΩΣΗ ΤΟΥ ΣΚΟΠΟΥ

Δεν μπορούν όλοι να κατανοήσουν όλα τα θέματα αυτού του σημαντικότατου δοκιμίου. Αλλά ούτε κανείς μένει χωρίς μερίδιο. Κάποιος που μπαίνει σε ένα μεγάλο κήπο τα χέρια του δεν είναι δυνατόν να φτάσουν όλα τα φρούτα που υπάρχουν μέσα σ’ αυτό. Όμως του αρκεί η ποσότητα  που έρχεται στα χέρια του. Ο κήπος αυτός δεν υπάρχει μόνο γι’ αυτόν αλλά ενδεχομένως υπάρχουν μερίδια και  οφέλη αυτών, των οποίων τα χέρια τους είναι μακρύτερα.

Υπάρχουν πέντε αιτίες που κάνουν δύσκολη την κατανόηση αυτού του δοκιμίου:

Η Πρώτη:  Έχω γράψει τις δικές μου μαρτυρίες, ανάλογα με τη δική μου κατανόηση και για τον εαυτό μου. Δεν τα έχω γράψει σύμφωνα με την κατανόηση και τις αντιλήψεις των άλλων, όπως τα άλλα βιβλία.

Η Δεύτερη: Για το λόγο ότι·  με τη χάρη της αντανάκλασης του Υψηλότατου Ονόματος (İsm-i Azam) η πραγματικότητα της Θείας Ενότητας (Τevhid) έχει περιγραφτεί με τον τελειότερο τρόπο, και ότι τα θέματα του είναι αρκετά ευρέα και αρκετά βαθιά και μερικές φορές αρκετά μεγάλα, που δεν μπορεί ο καθένας να τα κατανοήσει μονομιάς.  

Η Τρίτη: Επειδή το εκάστοτε θέμα αποτελεί μια μεγάλη και εκτεταμένη πραγματικότητα, προκειμένου να μην διαμελιστεί αυτή η πραγματικότητα, μερικές φορές μια μόνο πρόταση εκτείνεται σε μια ολόκληρη σελίδα ή και ένα φύλλο. Προς ενίσχυση ενός μόνο τεκμηρίου   μεσολαβούν πολλές εισαγωγές και προεισαγωγές.

Η Τέταρτη: Δεδομένου ότι το κάθε ένα από τα περισσότερα θέματα (του βιβλίου) κατέχει πολλά τεκμήρια και στοιχεία, στην περίπτωση όπου δέκα ή  και είκοσι τεκμήρια υπάγονται σε μια μοναδική απόδειξη τότε το θέμα επεκτείνεται με αποτέλεσμα  οι περιορισμένες αντιλήψεις να αδυνατούν να το συλλάβουν.

Η Πέμπτη: Μαζί με το γεγονός ότι μόνο με την χάρη και ευλογία του μήνα Ραμαζάν έχω καθρεφτίσει τα ιερά φώτα αυτού του δοκιμίου, και ενώ ήμουν εξαθλιωμένος από μερικές πτυχές και το σώμα μου πλήττονταν από πολλές ασθένειες, όντας λοιπόν σε αυτήν την κατάσταση, το βιβλίο γράφτηκε με βιασύνη και δεν θεωρήσαμε αναγκαίο να αναθεωρήσουμε το πρώτο πρόχειρο. Επίσης λόγω του ότι όταν το έγραφα αισθάνθηκα ότι δεν έγραφα με δική μου βούληση και θέληση, δεν μου φάνηκε σωστό να το διορθώσω και να το διαμορφώσω σύμφωνα με τη δική μου γνώμη, με αποτέλεσμα να πάρει μια δυσνόητη κατά κάποιον τρόπο μορφή. Παράλληλα μπήκαν πολλά αραβικά αποσπάσματα στο κείμενο. Έτσι ώστε η Πρώτη Εξέχουσα Θέση που είναι γραμμένη εξ΄ ολοκλήρου στα αραβικά αφαιρέθηκε από εδώ για να γίνει ένα ανεξάρτητο έργο.

Αυτό το δοκίμιο, μαζί με αυτές τις πέντε αιτίες που το καθιστούν δύσκολο και ελλιπές, κατέχει μια τόση μεγάλη σπουδαιότητα που, ο Ιμάμ-ι Αλή (Ρ.Α: Είθε ο Αλλάχ να είναι ευχαριστημένος από αυτόν)  στις προφητείες του περί του αγνώστου, είδε και ονόμασε το συγκεκριμένο δοκίμιο ως «Αγιέτ-ουλ Κιουμπρά» δηλαδή «Το Υπέρτατο Στοιχείο» και ως «Ασά-ι Μουσά» δηλαδή  «Η Ράβδος του Μωϋσή». Και ανάμεσα από τα ποικίλα δοκίμια του Ρισαλέ-ι Νούρ κοίταξε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον το συγκεκριμένο, και έστρεψε τα βλέμματα προς αυτό. ^([1]-^{Υποσημείωση)} Αυτό το Δοκίμιο του Αγιέτ-ουλ Κιουμπρά είναι μια πραγματική ερμηνεία του Υπέρτατου  Εδαφίου του Κουρ`αν (Ελ Αγιέτ-ουλ Κιουμπρά)  και ταυτόχρονα είναι  Η Έβδομη Ακτίνα (του βιβλίου «Οι Ακτίνες» της Συλλογής του Ρισαλέ-ι Νουρ) η οποία και επονομάζεται από τον Εξοχότατο Ιμάμη (Ρ.Α) ως  Η Ράβδος του Μουσά (Μωϋσή). 

Αυτή η Έβδομη Ακτίνα αποτελείται από μια Εισαγωγή και δύο Εξέχουσες Θέσεις. Η εισαγωγή θέτει τέσσερα σημαντικά θέματα. Η Πρώτη Εξέχουσα Θέση γνωστοποιεί το αραβικό τμήμα της ερμηνείας του Αγιέτ-ουλ Κιουμπρά, ενώ η Δεύτερη Εξέχουσα Θέση εκθέτει και πραγματεύεται τις αποδείξεις, τη μετάφραση και το νόημα εκείνου.

Παρά το γεγονός ότι η εισαγωγή που ακολουθεί έχει εξηγηθεί περισσότερο απ’ ότι χρειάζεται, η επιμήκυνση της σε τέτοιο βαθμό πραγματοποιήθηκε χωρίς την βούληση μου. Αυτό υποδηλώνει ότι υπάρχει μια ανάγκη και γι’ αυτό γράφτηκε έτσι. Ίσως και μερικοί να θεωρήσουν πολύ μικρή αυτή τη μεγάλη εισαγωγή.

Σαΐντ   Νουρσί

Εισαγωγή

Μπισμιλλάχιρραχμάνιρραχίμ

Στο όνομα του Αλλάχ, του Πολυεύσπλαχνου (Ραχμάν), του  Οικτίρμονος

(Ραχίμ)

وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَاْلاِنْسَ اِلاَّ لِيَعْبُدُونَ

Σύμφωνα με το μυστήριο της μεγάλης έννοιας αυτού του εδαφίου, η σοφία και ο σκοπός της αποστολής του ανθρώπου σ’ αυτόν τον κόσμο είναι να γνωρίσει τον Δημιουργό (Halık) του Σύμπαντος, να αποκτήσει πίστη σε Αυτόν και να λατρέψει μόνο Αυτόν. Και το αρχέγονο καθήκον της φύσης του ανθρώπου και οι υποχρεωτικές υπηρεσίες του είναι να αποκτήσει γνώσεις περί του Αλλάχ (Marifetullah) και πίστη στον Αλλάχ (İman-ı Billah) και με μια τέλεια βεβαιότητα και πίστη σε βαθμό μαρτυρίας να αποδεχτεί και να εγκρίνει την ύπαρξη και την Ενότητα Του.

Πράγματι, για τον απεγνωσμένο άνθρωπο ο οποίος από τη φύση του επιθυμεί μια μόνιμη ζωή και θέλει να ζήσει αιώνια, κι όμως μαζί με τις απεριόριστες προσδοκίες του βρίσκεται αντιμέτωπος με άπειρες καταθλίψεις, βεβαίως και οποιοδήποτε αντικείμενο ή επίτευγμα εκτός από την πίστη του στον Αλλάχ (İman-ı Billah) και τη γνώση του περί του  Αλλάχ (Marifetullah) και τα μέσα για την απόκτηση αυτών – τα οποία αποτελούν το βασικό θεμέλιο και το κλειδί εκείνης της αιώνιας ζωής του – θα ήτανε ασήμαντο και ανάξιο, σε σχέση με εκείνον τον άνθρωπο. Ίσως τα περισσότερα από αυτά θα ήταν  άχρηστα και μάταια.

Επειδή αυτή η πραγματικότητα έχει αποδειχτεί με ισχυρά στοιχεία στο Ρισαλέ-ι Νουρ, την αναθέτουμε στο Ρισαλέ-ι Νουρ, και εδώ θα εξηγήσουμε μόνο μέσα σε Τέσσερις  Υποθέσεις, τους σημαντικούς «Δύο κινδύνους» που σε αυτόν τον αιώνα κλονίζουν την βεβαιότητα της πίστης και της προκαλούν αμφιβολίες.

Ο Πρώτος Κίνδυνος και ο τρόπος σωτηρίας από αυτόν: Αποτελείται από δύο θέματα.

Το Πρώτο Θέμα: Όπως έχει αποδειχτεί λεπτομερώς στη Δέκατη Τρίτη Αναλαμπή της Τριακοστής Πρώτης Επιστολής («Οι Επιστολές» της Συλλογής του Ρισ. Νούρ.), στις γενικές υποθέσεις η άρνηση δεν έχει καμία αξία και είναι εξαιρετικά αδύναμη απέναντι στην απόδειξη. Για παράδειγμα όσον αφορά την παρατήρηση της νέας σελήνης κατά την έναρξη του Ένδοξου μήνα Ραμαζάν, εάν δυο κοινοί άντρες αποδείξουν ότι έχουν δει την ημισέληνο, ενώ χιλιάδες από τους ευγενείς και γνώστες το αρνηθούν λέγοντας «Εμείς δεν το είδαμε», η άρνηση τους αυτή δεν έχει καμία αξία όπως και πειστική δύναμη. Διότι στην απόδειξηο ένας ενισχύει και στηρίζει τον άλλον και υπάρχει μια συναίνεση.

Ενώ στην άρνηση δεν υπάρχει καμία διαφορά μεταξύ ενός και χιλίων, αφού ο καθένας απομένει μόνος και μεμονωμένος. Διότι, αυτός που επιβεβαιώνει κοιτάζει αντικειμενικά και κρίνει το θέμα ως έχει. Όπως στο παραπάνω παράδειγμα εάν κάποιος πει, «Υπάρχει φεγγάρι στον ουρανό» και ο φίλος του το δείξει με το δάχτυλό του οι δύο τους ενώνονται και ενισχύονται.

Ενώ αυτός που αρνείται και διαψεύδει, δεν βλέπει και δεν είναι σε θέση να δει το θέμα ως έχει. Σύμφωνα και με τη γνωστή αρχή: «Μια άρνηση η οποία δεν είναι συγκεκριμένη και δεν απευθύνεται σε ένα συγκεκριμένο σημείο δεν μπορεί να αποδειχτεί.»

Για παράδειγμα, εάν εγώ αποδείξω ότι κάποιο αντικείμενο υπάρχει στη γη και εσύ πεις, «Αυτό δεν υπάρχει στη γη», το συγκεκριμένο αυτό αντικείμενο που εγώ με μια ένδειξη μου πολύ εύκολα μπορώ να αποδείξω, εσύ για να αποδείξεις την ανυπαρξία του, είναι απαραίτητο να πραγματοποιήσεις μια εξαντλητική αναδίφηση σε όλη τη γη, και ακόμη να ερευνήσεις κάθε πηγή των περασμένων αιώνων και να το επιδείξεις. Μόνο τότε θα είσαι σε θέση να ισχυριστείς ότι «Δεν υπάρχει και δεν έχει υπάρξει ποτέ».

Εφόσον αυτοί οι οποίοι αρνούνται και διαψεύδουν, δεν βλέπουν το θέμα ως έχει αλλά κρίνουν σύμφωνα με τον ίδιο τους τον εαυτό (Nefs) και τη δική τους διάνοια και όραση, τότε βεβαίως και δεν μπορούν να ενισχύσουν και να υποστηρίξουν ο ένας τον άλλο. Διότι τα πέπλα, τα αίτια που εμποδίζουν να δουν και να γνωρίζουν είναι διαφορετικά για τον καθένα. Ο καθένας μπορεί να λέει «Εγώ δεν το βλέπω, ως εκ τούτου κατά τη γνώμη και πίστη μου, δεν υπάρχει!» Αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να πει,«Δεν υπάρχει στην πραγματικότητα!» Εάν το πει -ειδικά σε θέματα  πίστης που αφορούν ολόκληρο το σύμπαν- θα είναι ένα τόσο μεγάλο ψέμα όση η ίδια η γη, ώστε αυτός που το λέει ούτε βρίσκεται σε θέση να λέει την αλήθεια ούτε και να το επαληθεύσει.

Εν συντομία: Στην περίπτωση της απόδειξης το αποτέλεσμα είναι ένα και μοναδικό, υπάρχει αλληλοϋποστήριξη αναμεταξύ τους. Αντιθέτως,  στην άρνηση το αποτέλεσμα δεν είναι ένα, αλλά πολλαπλό. Οι εκφράσεις όπως «Κατά τη γνώμη μου και άποψη μου..» ή «Κατά το πιστεύω μου» οι οποίες μπορούν να πολλαπλασιαστούν και να ποικίλλουν κατά τον καθένα, οδηγούν στην πολλαπλότητα του αποτελέσματος, με συνέπεια να μην υπάρχει υποστήριξη μεταξύ των ξεχωριστών περιπτώσεων.

Γι’αυτό λοιπόν, από την άποψη αυτής της πραγματικότητας, δεν υπάρχει καμία αξία στην ποσότητα και στην εμφανή υπεροχή των απίστων και απαρνητών οι οποίοι αντιτίθενται στην πίστη. Και ενώ αυτή η πραγματικότητα θα έπρεπε να μην αφήνει κανέναν δισταγμό στην βεβαιότητα και στην πίστη ενός πιστού, ωστόσο, σε αυτόν τον αιώνα, οι απαρνήσεις και οι αποκηρύξεις των φιλόσοφων της Ευρώπης, έχουν προκαλέσει αμφιβολίες σε ένα μέρος κακόμοιρων εθισμένων σε αυτούς, με αποτέλεσμα να καταστρέφουν τη βεβαιότητα τους και την αιώνια τους ευτυχία. Επίσης έχουν προβάλλει το θάνατο και την έλευση της μοιραίας ώρας της αποβίωσης που πλήττει τριάντα χιλιάδες ανθρώπους κάθε μέρα, ως έναν αιώνιο αφανισμό, απομακρύνοντας τον τελείως από το πραγματικό του νόημα το οποίο είναι μια απόλυση και απαλλαγή από την επίγεια υπηρεσία. Το μνήμα που η πύλη του δεν κλείνει ποτέ, θυμίζοντας συνεχώς στον άπιστο και απαρνητή άνθρωπο τον δικό του αφανισμό, δηλητηριάζει και πικραίνει με βάσανα την απολαυστική του ζωή. Να, εκτίμησε λοιπόν το πόσο μεγάλη ευλογία είναι η πίστη και το ότι πρόκειται για την ίδια τη ζωτική ουσία της ζωής.

Το Δεύτερο Θέμα: Όσον αφορά ένα πρόβλημα προς συζήτηση σχετικά με μια συγκεκριμένη επιστήμη ή τέχνη, τα λόγια εκείνων που βρίσκονται έξω από αυτήν την επιστήμη ή τέχνη όσο μεγάλοι και μορφωμένοι και καλλιτέχνες και αν είναι αυτοί, δεν είναι έγκυρα πάνω σ’αυτήν, και οι κρίσεις τους δεν είναι καθοριστικές. Όπως επίσης δεν μπορούν να ενταχθούν στην ομοφωνία των επιστημόνων της επιστήμης εκείνης.

Για παράδειγμα η κρίση ενός μεγάλου μηχανικού στη διάγνωση και θεραπεία μιας αρρώστιας, δεν έχει την αξία ούτε με εκείνη ενός μικρού γιατρού. Και ειδικότερα η αποκήρυξη και ο απαρνητικός λόγος του μεγαλύτερου φιλοσόφου -ο οποίος ασχολείται συνέχεια με την ύλη και τα υλικά, και απομακρύνεται σταδιακά από τα άυλα και τα πνευματικά και γίνεται όλο και πιο τυφλός και άγριος προς το φώς, και η νοημοσύνη του περιορίζεται σε ότι βλέπει το μάτι του- είναι ανάξιος εξέτασης και δεν έχει καμία σημασία όσον αφορά  τα άυλα και τα πνευματικά θέματα.

Άραγε στα ιερά και πνευματικά θέματα σχετικά με τη Θεία Ενάδα (Tevhid) που χιλιάδες άνθρωποι της αλήθειας συμφωνούν πάνω σ’αυτά -και ένας από αυτούς είναι ο Σεΐχ Γκεϊλανί (κ.σ.) ο οποίος αγνάντευε τον Ύψιστο Επουράνιο Θρόνο του Αλλάχ (Arş-ı Azam) από τη γη, και ο οποίος κατείχε μια θαυμάσια ευλογημένη ευφυΐα και διένυσε επίσης, ενενήντα χρόνια διαπάλης στο δρόμο της πνευματικής εξέλιξης, και αυτός ο οποίος ανακάλυψε και βίωσε τις αλήθειες της πίστης με απόλυτη γνώση (İlmelyakin), απόλυτη μαρτυρία (Aynelyakin), ακόμη και απόλυτη εμπειρία (Hakkakyakin)-  τί αξία μπορεί να έχουν τα λόγια των φιλοσόφων οι οποίοι ζαλίζονται  και πνίγονται απορροφημένοι τελείως από τις πιο διεσπαρμένες λεπτομέρειες του υλικού κόσμου και την παραμικρή λεπτομέρεια της πληθώρας; Έτσι ακριβώς δεν πνίγονται οι αρνήσεις και αντιρρήσεις τους, όπως το βούισμα ενός κουνουπιού μέσα  στο κρότο του  κεραυνού;

Ο χαρακτήρας της απιστίας που παρουσιάζει αντίθεση με τις πραγματικότητες του Ισλάμ και αντιτίθεται σε αυτές, είναι η άρνηση, η αγνωσία, η αποκήρυξη. Αν και επιφανειακά φαίνεται σαν μια απόδειξη, έγκριση  και κάτι το υπαρκτό, στην ουσία όμως το νόημα του είναι απόρριψη και ανυπαρξία. Ενώ η πίστη είναι γνώση, είναι ύπαρξη, είναι μαρτυρία και μια απόφαση. Ακόμη και το έκαστον αρνητικό της  ζήτημα, είναι το πέπλο και ο τίτλος μίας θετικής πραγματικότητας.

Εάν οι άπιστοι που εναντιώνονται στη πίστη, με τεράστιες δυσκολίες πασχίσουν να αποδείξουν και να καθιερώσουν τις αρνητικές τους πεποιθήσεις σε μορφή «αποδοχής της απόρριψης» και «έγκρισης της απόρριψης»,  αυτή η απιστία τους μπορεί να θεωρηθεί κατά κάποιο τρόπο λανθασμένη γνώση ακόμη και λανθασμένη κρίση. Αλλά η «απόρριψη της αποδοχής» και η άρνηση, ή η «απόρριψη της έγκρισης» -πράγμα το οποίο είναι πολύ εύκολο να γίνει-  είναι μια απόλυτη αμορφωσιά  και απόλυτη ακρισία.

Εν συντομία, οι πεποιθήσεις που διέπουν την άρνηση και την απιστία χωρίζονται σε δύο μέρη:

Το Πρώτο: Δεν αφορούν τις πραγματικότητες του Ισλάμ. Πρόκειται για μια προσωπική λανθασμένη έγκριση, αβάσιμη πεποίθηση και λανθασμένη υιοθέτηση και επίσης μια τυραννική απόφαση που προσδιορίζει μόνο και μόνο την ίδια. Αυτό το μέρος βρίσκεται εκτός της συζήτησης μας. Αυτοί δεν ανακατεύονται σε εμάς κι εμείς δεν ασχολούμαστε με αυτούς.

Το Δεύτερο: Αντιτίθεται στις αλήθειες της πίστης και μάχεται εναντίον αυτών. Και αυτό το μέρος κατανέμεται σε δύο είδη: 

Το πρώτο είδος είναι η ανυπαρξία της αποδοχής. Η απόδειξή της και μόνο είναι η μη έγκριση. Αυτό όμως είναι μια άγνοια, μια αβουλία και είναι πολύ εύκολο. Και αυτό είναι εκτός του πεδίου της συζήτησης μας.

Το δεύτερο είδος είναι η αποδοχή της ανυπαρξίας. Είναι από καρδιάς έγκριση της ανυπαρξίας. Αυτό το είδος εκφράζει μια κρίση, μια πεποίθηση και μια μεροληψία. Λόγω αυτής της θέσης του είναι υποχρεωμένος να αποδείξει την απάρνησή του.

Ακόμη και η απάρνηση παρουσιάζει δύο τύπους:

Ο πρώτος τύπος είναι αυτός που λέει ότι «Δεν υπάρχει σε ένα ορισμένο μέρος και κατά κάποια συγκεκριμένη κατεύθυνση!» Ο ισχυρισμός αυτού του τύπου είναι δυνατόν να αποδειχτεί, και βρίσκεται πάλι εκτός του πεδίου της συζήτησης μας.

Ενώ ο δεύτερος τύπος είναι αυτός που απαρνείται και αποδοκιμάζει τα ιερά και οικουμενικά και ευρέα θέματα της πίστης που αφορούν αυτή τη γη, το σύμπαν, το υπερπέραν και τους αιώνες. Αυτός ο αρνητικός ισχυρισμός, όπως έχουμε δηλώσει στο Πρώτο Θέμα, από καμία πτυχή δεν είναι δυνατόν να αποδειχτεί. Διότι για να τεκμηριωθούν τέτοιου είδους απαρνήσεις χρειάζεται μια όραση που θα περικυκλώνει όλο το σύμπαν και θα βλέπει το υπερπέραν και θα παρατηρεί κάθε πτυχή του χρόνου χωρίς όριο.

Ο Δεύτερος Κίνδυνος και ο τρόπος σωτηρίας από αυτόν: Και αυτό αποτελείται από δύο θέματα:

Το Πρώτο Θέμα: Οι διάνοιες που έχουν συντμηθεί διότι έχουν βυθιστεί  στην απερισκεψία ή στην αμαρτία ή στον υλικό κόσμο, αδυνατούν να  αντιληφτούν πλήρως και να κατανοήσουν  τις πολύ μεγάλες υποθέσεις όπως το (θεϊκό) Μεγαλείο, την υπεροχή και την αιωνιότητα, ως συνέπεια με έναν εγωισμό της γνώσης τους, αποκλίνουν στην άρνηση και τις καταψηφίζουν. Πράγματι, επειδή αδυνατούν να στριμώξουν τα εκτενή, βαθιά και περιεκτικά ζητήματα της πίστης στα πνευματικά πεπιεσμένα και στεγνωμένα μυαλά τους και στις διεφθαρμένες και νεκρές στην πνευματικότητα καρδιές τους, ρίχνουν τους εαυτούς τους στην απιστία, στην αθεΐα, στην πλάνη  και πνίγονται.

Εάν μπορούσανε και μόνο να κοιτάξουνε με προσοχή το πραγματικό πρόσωπο της απιστίας και την ουσία της πλάνης τους, θα διαπιστώνανε πως, σε αντίθεση με τη λογική, άξια και απαραίτητη πραγματικότητα του Μεγαλείου  που υπάρχει στην πίστη, η απιστία εκείνη εμπεριέχει και κρύβει απειράριθμες αδιεξόδους και παραλογισμούς. Το Ρισαλέ-ι Νούρ έχει αποδείξει αυτήν την πραγματικότητα με εκατοντάδες συγκρίσεις και καταμετρήσεις τόσο κατηγορηματικά όπως το «δύο συν δύο ισούται με τέσσερα».

Για παράδειγμα κάποιος που δεν μπορεί να αποδεχτεί -λόγου των μεγαλείων τους- την απαραίτητη Θεία Οντότητα (Vücub-u Vücud) του Ύψιστου Αλλάχ (Cenab-ı Hak), την προ-αιωνιότητά Του, την πληρότητα των θείων χαρακτηριστικών Του, μπορεί να ενστερνιστεί  την απιστία του μόνο αφού αναθέσει σε απεριόριστα όντα ή και απειράριθμα σωματίδια, την απαραίτητη αυτή οντότητα και παράλληλα  την προ-αιωνιότητα και τις θεϊκές ιδιότητές Του. Ειδάλλως, πρέπει να παραιτηθεί από τη νοημοσύνη του, όπως οι ανόητοι σοφιστές οι οποίοι απαρνούνται και αποκηρύσσουν  την ίδια την οντότητα τους και την οντότητα ολόκληρου του σύμπαντος. Έτσι ομοίως,  όλες οι αρχές της πίστης και του Ισλάμ έχοντας ως βάση των ιδιοτήτων τους την απαραίτητη πεμπτουσία του Μεγαλείου,  εγκαθίστανται  με μια τέλεια σιγουριά και μια τέλεια αναγνώριση στις τίμιες καρδιές και στα ορθά προσανατολισμένα μυαλά, λυτρώνοντάς τους από τους τρομερούς παραλογισμούς, τις φοβερές δεισιδαιμονίες την σκοτεινιά των ανοησιών της απιστίας που βρίσκεται απέναντι τους.

Πράγματι το γεγονός ότι διακηρύττει αυτό το υπερήφανο Μεγαλείο (Του) στις περισσότερες τελετουργίες του Ισλάμ –όπως στο κάλεσμα και στο προσκύνημα– με τις εκφράσεις

اَللهُاَكْبَرُ{اَللهُاَكْبَرُ{اَللَّهُ اَكْبَرُ{اَللهُ اَكْبَرُ

(«Αλλάχ-ου Άκμπαρ…» δηλ. Ο Αλλάχ είναι ο Μέγας), και ότι κηρύσσει στον εξής θείο λόγο (Hadis-i Kudsi)

اَلْعَظَمَةُاِزَارِىوَالْكِبْرِيَاءُرِدَائِى

(δηλ. «Το Μεγαλείο είναι το υποκάμισο και Υπερηφάνεια ο χιτώνας Μου.»), και επίσης όπως έχει διατυπωθεί με μεγάλη σοφία στο παρακάτω απόσπασμα, το οποίο είναι ο ογδοηκοστός έκτος σύνδεσμος της Μεγάλης Παράκλησης Τζεβσέν (Cevşenü’l- Kebir) του Αχμέντ (Σ.α.ου) · όλα αυτά δείχνουν πως το Μεγαλείο και η Υπερηφάνεια είναι ένας απαραίτητος  μανδύας.  

يَا مَنْ لاَ مُلْكَ اِلاَّ مُلْكَهُ {يَا مَنْ لاَ يُحْصِى الْعِبَادُ ثَنَائَهُ

يَامَنْلاَتَصِفُالْخَلاَئِقُجَلاَلَه {يَا مَنْ لاَ يَنَالُ اْلاَوْهَامُ كُنْهَهُ

يَا مَنْ لاَ يُدْرِكُ اْلاَبْصَارُكَمَالَهُ{يَامَنْلاَ يَبْلُغُاْلاَفْهَامُ صِفَاتَهُ

يَامَنْلاَ يَنَالُاْلاَفْكَارُكِبْرِيَائَهُ{يَامَنْلاَيُحْسِنُاْلاِنْسَانُ نُعُوتَهُ

يَا مَنْ لاَ يَرُدُّ الْعِبَادُ قَضَائَهُ{يَا مَنْ ظَهَرَ فِىكُلِّ شَىْءٍ آيَاتُهُ

سُبْحَانَكَ يَا لاَ اِلهَ اِلاَّ اَنْتَ اْلاَمَانُ اْلاَمَانُ نَجِّنَا مِنَ النَّارِ

Ω [Αλλάχ Εσύ είσαι εκείνος] που, δεν υπάρχει καμία κυριαρχία εκτός της δικής Του,

{{{

(Του Οποίου)

 οι δούλοι Του με τους ύμνους τους αδυνατούν να διεξάγουν τον Έπαινό Του,

{

τα δημιουργήματα Του δεν μπορούν να περιγράψουν την Υψηλότητά Του,

{

ούτε η δύναμη της φαντασίας δεν μπορεί να επιτευχθεί την Ουσία Του,

{

η Τελειότητά Του βρίσκεται πέρα από το εύρος όλων των οραμάτων,

{

οι Ιερές Του ιδιότητες υπερβαίνουν τα όρια όλων των κατανοήσεων.

{

Το Μεγαλείο Του είναι υπεράνω στοχασμών.

{

Οι άνθρωποι αδυνατούν να περιγράψουν επαξίως τα όμορφά Του χαρακτηριστικά.{

Οι δούλοι Του δεν μπορούν να αποτρέψουν την πραγματοποίηση της βούλησης Του.

{

Τα σημεία Του είναι προφανή σε όλα τα πράγματα.

{

Εσύ είσαι καθαρός και ιερός από κάθε εταίρο και αδυναμία.

Δεν υπάρχει Θεός παρά μόνο Εσύ ώστε να μας βοηθήσει.

Έλεος, έλεος σώσε μας από τα πυρά της Κολάσεως.

{{{